LỄ VÍA ĐỨC PHẬT NHẬP NIẾT BÀN
(Rằm tháng 2 trăng tròn)
--- o0o ---
- Cúng hương
- Cầu nguyện
- Khen ngợi Phật
- Quán tưởng Phật
- Đảnh lễ
- Tán dương chi
- Chú Đại Bi
- Kệ khai kinh
- Kinh Di Giáo (tóm gọn)
- Ước nguyện độ sanh hoàn mãn
- Bát Nhã Tâm Kinh
- Niệm Phật
- Sám Đức Phật Nhập Niết Bàn
- Hồi hướng
- Phục nguyện
- Kính lễ bốn ân, ba cõi
- Tam quy
- Bài kệ Chư Thiên
--- o0o ---
KINH DI GIÁO
Hôm nay ngày trăng tròn tháng 2, chúng ta làm lễ kỷ niệm đức Phật Thích Ca Mâu Ni nhập Niết-bàn. Tất cả hay lắng nghe lời di giáo cuối cùng của ngài:
“Này A nan, sau khi ta Niết-bàn, con phải siêng năng đem diệu pháp dạy răn hậu lai. Ai còn thống khổ trong ba cõi, phải mau cầu giải thoát. Ngũ trược ái dục rất đáng chán. Không có cách nào giải thoát được móng vuốt quỷ vô thường. Một khi mất thân người, vạn kiếp chưa được trở lại. Phải điều phục, đưa tâm vào đạo quả. Ba nghiệp thanh tịnh mới hy vọng sanh về cảnh giới tốt đẹp. Chớ để đời này luống qua, về sau ăn năn không kịp”.
Tôn giả A nan té xỉu. Tôn giả A Na Luật Đà an ủi: “Hôm nay dầu còn được nghe Phật nói, sáng mai đã thành không. Ta chớ để mất chút thời gian vàng ngọc này, mau mau thưa Phật. Mai đây vắng bóng Phật.”
Tôn giả A Nan liền nén khóc và bạch Phật các câu hỏi:
- Chúng con sẽ thờ ai làm Thầy? Các Tỳ-kheo ác tánh, làm sao chuyển hoá?
Chúng con làm sao cùng họ ở chung?
Đức Phật trả lời tuần tự từng câu: Sau này giới Ba la đề mộc xoa là đại sư của các con, nương đây tu hành sẽ được định tuệ xuất thế. Này A nan, dùng thiện phương tiện có thể cải hoá những ác tánh. Hành khổ đầy tràn ba cõi. Cỗi gốc là vô minh. Nếu được trí tuệ Bát Nhã huân ướp thì vô minh dứt. Sanh, lão, bệnh, tử, ưu bi khổ não sẽ không còn. Giáo pháp chánh quán 12 nhân duyên đưa các Tỳ-kheo đến thanh tịnh thượng quả. Như Lai là đấng chân ngữ. Đây là nơi phó chúc tối hậu, các con phải vâng theo.
Này các Tỳ-kheo, sau khi Phật nhập Niết-bàn, các con phải nương Tứ Niệm Xứ mà an trụ. Quán, thân, thọ, tâm pháp vô thường, vô ngã, khổ và không, sẽ diệt hết ưu lo, viên mãn giới định tuệ, ba vô lậu học.
- A nan lại bạch: Sau này tín tâm đàn việt cúng dường Như Lai thời phải xử trí thế nào?
Đức Phật dạy: Hãy lấy đó tạo tượng Phật, sắm các thứ hương đèn phan lọng cúng dường. Ai lạm dụng phạm thì tội ăn trộm của Phật.
- A nan lại hỏi: Cúng dường Như Lai hiện tiền và cúng dường tượng Phật. Phước đức nào hơn?
Đức Phật dạy: Công đức cúng dường Như Lai hiện tiền và cúng dường tượng Phật đều như mau không khác. Trên trời, cõi người, ai cung kính lễ bái tán thán cúng dường Như Lai công đức vô lượng vô biên. A nan nên biết Tam-bảo vẫn thường trụ, làm chỗ nương tựa vĩnh viễn cho tất cả chúng sanh.
Lúc đó đức Thế Tôn vạch y Tăng-già-lê để lộ ngực hoàng kim bảo đại chúng: Hãy chí tâm nhìn kỹ thân vàng Như Lai! Ai thấy hình Phật, gặp ánh sáng Phật đều sẽ được giải thoát.
Ba phen ân cần khuyên bảo như vậy rồi, ngài bay lên hư không, bảo đại chúng: Hãy chí tâm nhìn kỹ thân vàng của Như Lai.
Từ hư không xuống lại bay lên, tất cả 24 lần, ngài ân cần bảo đại chúng: “Hãy chí tâm nhìn sắc thân vàng Như Lai. Người khát nước phải uống đến no. Sau này biết bao giờ mới lại được thấy thân Như Lai. Thấy thân Như Lai thì bao nhiêu tội ác, bát nạn, tam đồ đều được tiêu trừ.
Giữa đêm ấy đức Như Lai nhập trí thiền Niết-bàn trong rừng Ta La.
Mười phương thế giới chấn động sáu cách, biển cả cuộn sóng. Đêm tối mịt mù, gió gào khắp rừng sâu: Thương thay, từ nay thế gian không còn con mắt Tuệ.
Tôn giả A nan lại té xỉu. Tôn giả A La Luật Đà an ủi: Đức Phật dù đã Niết-bàn nhưng xá lợi và Pháp bảo của ngài vẫn để lại cho chúng ta. Tôn giả và tôi có bổn phận phải thay Phật hoằng dương đạo giải thoát. Đưa chúng sanh ra khỏi biển khổ là báo đền ơn Phật trong muôn một”.
Xá lợi kim thân của Đức Phật được chia làm tám phần. Tám vua thỉnh về nước mình xây tháp cúng dường. Thế là cõi Diêm-phù-đề có tám tháp thờ xá lợi.
Khi ấy chư Bồ-tát, Thanh-văn, trời rồng, tám bộ quỷ thần, ai nấy cúi đầu đảnh lễ phụng trì.
ƯỚC NGUYỆN ĐỘ SANH HOÀN MÃN
Ứng thân đức Bổn sư đã viên mãn sự nghiệp độ sanh. Nay nhập Niết-bàn là trở về thể tánh chân thật, trở về Pháp-thân. Đức Thế Tôn phổ cáo đại chúng: Ta dùng mắt Phật xem khắp ba cõi sáu đạo chúng sanh, chánh báo y báo, tướng đều hư vọng như hoa đốm. Nhưng thể tánh vẫn thường trụ thanh tịnh bất động như hư không. Phàm phu không giác biết nghĩa này, cho rằng Phật nhập Niết-bàn là mất hẳn. Sự thật Đức Phật nhập Niết-bàn là trở về với bổn tánh vô lượng quang, vô lượng thọ vốn có trong mỗi chúng ta.
Chúng sanh quen sống với sự tướng, khó tin được những gì mà mắt không thấy, tai không nghe, nên Đức Phật giáng thần về xứ Ấn Độ, hiện thân xuất gia, tu hành chứng quả. Phật giáo dạy các đệ tử phải quan sát tánh chất thế gian vô thường, vô ngã, khổ và không. Phàm có hình tướng đều hư vọng. Ai lấy âm thanh, sắc tướng cầu Phật đều là tà đạo, không thể thấy Như Lai. Cho nên đích thị Phật cũng hiển thị vô thường. Đúng pháp lý thế gian, Phật nhập Niết-bàn.
Thật ra vạn pháp chẳng chỗ nào, chẳng thời gian nào mà không phải là Phật. Phật bảo thường trụ ở khắp mười phương suốt quá khứ, hiện tại, vị lai. Chỉ vì không hình, không tướng, nên thế gian không ngờ là Đức Phật vẫn ngày đêm ở trước mặt mình, ở ngay trong tâm mình, ở khắp quanh mình. Vì thế, những ai cung kính, tán dường, lễ bái tán thán hình tượng Phật, được phước như cúng dường Phật tại thế không khác.
Tôn giả A Na Luật Đà hiểu rõ ý chỉ này, nên đã vững tâm an ủi Tôn giả A nan. Thân ứng hoá dù có đổi thay nhưng Pháp-thân vẫn thường trụ. Trí thân Phật vẫn thấy rõ chúng ta, hộ trì chúng ta. Bổn phận chúng ta phải thờ phụng xá lợi để bảo tồn phước điền cho thế gian. Chúng ta phải thay Phật hoằng dương chánh pháp, làm chỗ quy y cho chúng sanh. Chúng sanh nương pháp bảo tu hành, sẽ được thấy Pháp-thân Phật. Như thế mới là chân thật báo ơn Như Lai.
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần) (o)
Nam mô Đại thánh A La Luật Đà tôn giả. (3 lần) (o)
Nam mô Đại thánh A nan đà tôn giả. (3 lần) (o)
Nam mô Hộ Pháp chư tôn Bồ-tát ma-ha-tát, thiên long bát bộ Hộ Pháp tôn thần thuỳ từ minh chứng. (3 lần) (o)
SÁM ĐỨC PHẬT NHẬP NIẾT BÀN
Trên chiếc võng kim cang tỏa sáng
Dưới bầu trời quang đãng bình minh
Ngàn hoa như đã kết tinh
Từ từ rơi xuống trên mình Như Lai. (o)
Muôn chim dưới trời mai tung nhạc
Thác ngàn reo gió hát trong hoa
Hương trầm bát ngát bay ra
Êm đềm huyền diệu tiếng ca thiên thần.
Từ bốn phương xa gần tứ xứ
Hàng muôn ngàn đệ tử Tăng Ni
Tiễn hầu đức Đại Từ Bi
Ngài về bất diệt thoát ly luân hồi. (o)
Có những kẻ xa xôi chưa rõ
Đến hầu Ngài lệ nhỏ châu rơi
Phật bèn gọi: “Các con ơi!
Cái thân giả hợp của trần gian.
Hễ có sanh thì hoàn có diệt
Sao các con luyến tiếc làm chi!
Thân ta đâu có khác gì
Cũng như bản thể chuyển đi vô thường. (o)
Qua bao năm hoàng dương Thánh đạo
Các người từng thọ giáo với Ta
Hãy nên chân thực tỏ ra
Kẻo thành xa lạ với Ta lúc này.
Các con mến bậc Thầy Đại giác
Các con thương Bồ Tát chí thành
Kiên tâm nhẫn nhục tu hành
Để mau tới cõi tịnh sanh Niết bàn, (o)
Hỡi tất cả chúng sanh đệ tử
Nếu ai con do dự hoài nghi
Trong phần giáo lý có gì
Các con nên phải hỏi đi cho rồi.”
Qua phút giây bồi hồi suy nghĩ
Đức A nan theo ý đáp lời
Đạo Ngài sáng tợ mặt trời
Những điều giảng dạy không ròi tấc gang. (o)
Nay Phật đến Niết Bàn cõi tịnh
Chúng con xin định ý Ngài ban
Trong phần nghi thức điếu tang
Lễ đưa tang Phật trang hoàng những chi.
“Sự việc ấy chẳng gì mà bận
Để chăm lo bổn phận tu hành
Cứu mình giải thoát chúng sanh
Đó là đệ tử trung thành của ta. (o)
Hỡi các bậc tại gia cư sĩ!
Hãy thiện tâm, thiện trí, nhiệt thành
Đừng cho dục vọng lợi danh
Mơ màng ám ảnh trở thành hoài công.
Chớ vì khó mà không nhẫn nại
Hoặc vì nghèo mà lại nản tâm
Diệt tiêu tham giận si mê
Để mau thoát khỏi bể trầm đọa sa. (o)
Hỡi tất cả Tăng già chúng lữ!
Các Tỳ Kheo đệ tử thân yêu
Các con cố gắng thêm nhiều
Xây nền đạo đức hủy tiêu bạo tàn.
Hãy vạch nẻo mở đường khai lối
Cho chúng sanh tội lỗi bước vào
Thì Thầy sung sướng biết bao
Đó là ngọn tháp xây cao tôn sùng. (o)
Trước giờ phút lâm chung nhập diệt
Ta có lời vĩnh biệt chúng sanh
Các con là Phật sẽ thành
Cố gắng tinh tấn tu hành đạo ta.
Đôi mắt Ngài ôn hòa nhắm lại
Ánh hào quang tự tại hiện ra
Sấm trời dung động hiện xa
Tiễn đưa Phật Tổ Thích Ca Niết Bàn. (o)
Nam Mô Sa La Song Thọ thị hiện Niết Bàn
Bổn Sư Thích Ca Mâu Phật. (3 lần) (o)
Nam mô Tỳ Trà Lưu Bố Xá Lợi Phước Lợi
Nhơn Thiên Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần) (ooo)