#1, giới thiệu đôi nét về Đức Phật và Phật pháp:
Đạo Phật được khai sáng bởi Đức Thích ca Mâu Ni và
đạo Phật có mặt trên cuộc đời này nhằm phục vụ cho đời
sống con người. Trải qua bốn mươi chín ngày đêm thiền
quán dưới cội Bồ Đề, Sa Môn Gotama đã chứng ngộ vô
thượng đẳng chánh giác. Từ đó, nhân gian tôn xưng ngài
là Phật, là Đức Thế Tôn với đầy đủ mười danh hiệu cao
quý. Sau khi Đức Phật nhập vô dư y Niết bàn, giáo pháp
của ngài được lưu truyền rộng rãi trong thế giới loài
người suốt chiều dài gần ba ngàn năm lịch sử nhân loại.
Vậy thì vì lý do gì mà đạo Phật tồn tại lâu dài như thế mà
không thông qua những con đường bình thường của thế
sự hay của nhiều tôn giáo đã áp dụng: quyền uy vương
giả, cưỡng ép bắt buộc, bạo lực đe dọa…Đứng về phương
diện khách quan, có thể nhận định rằng: sở dĩ đạo Phật
tồn tại lâu dài như thế là vì dòng chảy của sự truyền thừa
ấy là dòng chảy được đặt trên nền tảng của tinh thần tùy
duyên nhi bất biến, tinh thần nhân bản, từ bi bất bạo động
và chính những tinh thần này lại được xây dựng, thiết lập
trên hệ thống vô tiền khoáng hậu mà không có bất cứ một
học phái, tôn giáo nào có thể so sánh được, đó là con
2
đường tam vô lậu học “GIỚI – ĐỊNH - TUỆ” . Lại nữa,
đạo của Phật là đạo giúp con người giải thoát khỏi những
sự nhiễm ô, cấu uế, bất tịnh trong tâm thức mà chính
những tâm lý tiêu cực này là những nhân tố nhận chìm
chúng sinh lặn hụp triền miên trong đời sống của bất an,
sầu muộn mà triết học, tôn giáo cổ kim đông tây và ngay
cả khoa học ngày nay vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu
giúp con người chuyển hóa “sầu, bi, khổ, ưu, não” để tận
hưởng hạnh phúc tối hậu ngoại trừ các bậc hành giả là
người đã tự chiến thắng chính mình, tự hàng phục được
mình và sống với tâm Phật của mình. Lại nữa, đạo của
Phật là đạo giúp con người thoát khỏi ngục tù của sự nô lệ
tư tưởng hay những ý thức hệ cuồng nhiệt, cực đoan, lỗi
thời nhằm mục đích trả con người về lại đúng vị trí của
con người để con người tự do chọn lựa và quyết định đời
sống, hướng đi, vận mệnh của họ theo mối quan hệ duyên
sinh, nhân quả. Lại nữa, đạo của Phật là những lời khuyên
chân thành, những lời dạy thiết thực, nói lên sự thật của
cuộc đời bao gồm vũ trụ quan, nhân sinh quan, xã hội
quan, đạo đức quan…Và có thể nói thêm rằng, đạo của
Phật là đạo của hòa bình, đạo của tình thương yêu nhân
loại, tôn trọng sự sống của muôn loài mà không phân biệt
giai cấp, chủng tộc.
3
Giáo pháp mà Đức Phật đã tuyên thuyết, giảng dạy năm
xưa được khởi đi từ vườn Lộc Uyển là nguồn sống đích
thực vượt thoát thời gian, có khả năng giúp con người
hướng đến mục tiêu tối thượng, chuyển hóa mê lầm, lìa
khổ được vui ngay trong phút giây hiện tại (Niết bàn có
nghĩa là không còn bóng dáng của khổ đau, phiền não).
Nêu lên vài phẩm tính tiêu biểu, đặc trưng như vậy thôi
cũng đủ để làm nên một đạo Phật cho con người và cuộc
đời mà bất cứ ai có nhân duyên cũng đều có thể tiếp nhận,
hành trì và gặt hái những kết quả thù thắng như nhau trên
bước đường tu học Phật Pháp.
#2, sự tu tập, độ sinh và giáo hóa của Đức Phật:
Đạo Phật là một con đường. Con đường đó là con đường
do Đức Thế Tôn tuyên bố và truyền đạt. Cố nhiên con
đường ấy không phải là con đường nói suông trên lý
thuyết mà là con đường đã được chính ngài thực nghiệm,
khảo sát và chứng đắc. Bằng sức tinh tấn vĩ đại và trí tuệ
siêu việt trong quá trình tu tập trước khi thành đạo, Đức
Bồ Tát Gotama đã tìm ra được ánh sáng giác ngộ giải
thoát và ngài đã “TẬN TÂM, MIỆT MÀI” đem con
đường ấy giới thiệu đến cho tất cả mọi hạng người, mọi
thành phần trong thời điểm Đức Phật còn tại thế tại xứ sở
Ấn Độ cổ đại thời bấy giờ. Đức Phật dạy rằng: “Như Lai
4
là Phật đã thành, chúng sinh là Phật sẽ thành” hay là
“Trong lộ trình giác ngộ, các con hãy tự mình thắp đuốc
lên mà đi, trong đại dương luân hồi, các con là hải đảo
của tự thân, hãy tự mình là ngọn đèn trí tuệ cho chính
mình, hãy tự mình xây dựng hòn đảo cho chính mình, hãy
tự mình cố gắng tinh tấn lên, sự chiến thắng vĩ đại nhất là
sự chiến thắng tự thân, Như Lai chỉ là bậc Đạo Sư”!
Đạo Sư là Thầy chỉ đường. Do đó, địa vị của Đức Phật
trong đạo Phật được xem là địa vị của người dẫn đường
hay ngài còn được ví như là một vị Thầy thuốc giỏi có
khả năng hiểu biết nguyên nhân, cội nguồn của những căn
bệnh và có thể chữa lành tận gốc những căn bệnh tâm cho
chúng sinh. Nếu người lạc đường không đi theo lối của
người dẫn đường thì không bao đến đích được, đó không
phải là lỗi của người dẫn đường mà là lỗi của người đi
đường. Vị lương y kê toa, cho thuốc nhưng bệnh nhân sợ
thuốc đắng hay vì lý do gì đó mà không uống thuốc nên
bệnh không lành, đó không phải là lỗi của Thầy thuốc mà
là lỗi của bệnh nhân. Vì thế, người đệ tử nương tựa nơi
Đức Phật không phải cầu xin ngài ban cho chúng ta
những ân huệ bình thường nào đó mà vì chúng ta trân quý
và kính ngưỡng đức hạnh, tuệ giác của Đức Phật để
nguyện học và thực hành theo những phẩm hạnh cao quý
ấy hầu đạt được an lạc, giác ngộ, giải thoát như ngài.
5
Một học giả Phật Giáo người Anh nổi tiếng tên là Fransis
Story đã bày tỏ lòng chân thành kính ngưỡng của ông khi
được nương tựa nơi Tam Bảo, ông nói như sau:
"Con đến quy y nơi Đức Phật. Con mong tìm sự hiện diện
của Đấng Đại Đạo Sư mà do lòng từ bi của Ngài con được
hướng dẫn vượt qua dòng thác lữ của luân hồi, do vẻ mặt
thanh tịnh của Ngài con được nâng lên khỏi vững bùn lầy
của các tư tưởng tham đắm thế gian, nơi đây con cũng
thấy được sự bảo đảm chắc chắn của An Lạc Niết Bàn mà
chính Ngài đã đạt được. Trong phiền não đau đớn, con
quay về với Ngài, và trong hạnh phúc con tìm thấy ánh
mắt trầm lặng của Ngài. Con đặt trước hình ảnh Ngài
không những hoa và hương, mà cả những ngọn lửa đang
cháy trong tâm con luôn dao động để được dập tắt và lắng
êm. Con đặt xuống đây cái gánh đầy của tự kiêu và tự
ngã, cái gánh nặng của lo toan và khát vọng, cái khối
nhọc nhằn của sanh tử tái diễn không ngừng". (Vì sao tin
Phật - Hòa thượng K. Sri Dhammananda, Thích Tâm
Quang dịch Việt)
Một học giả người Tây Phương khi được tiếp cận, nghiên
cứu, hành trì giáo pháp của Đức Phật đã cất lên tiếng lòng
cung kính như vậy thì đó quả thật là những viên gạch quý
hiếm góp phần xây dựng nền móng Phật Giáo thế giới mà
6
người Phật tử luôn lấy đó làm nguồn cảm hứng về trách
nhiệm thiêng liêng của mình đối với Phật Pháp.
Một trong những ưu điểm vượt trội, siêu việt của đạo Phật
so với tất cả những tôn giáo Đông Tây là nền giáo lý đó
luôn mở ra nhiều cánh cửa, nhiều phương trời cao rộng
giúp từng hạng người tùy theo từng hoàn cảnh, tình
huống, khả năng, trình độ nhận thức của mình mà ứng
dụng Phật Pháp để dần dần thể nhập chân lý tối hậu. Nội
hàm giáo lý đó hổ tương nhau trong quá trình tu tập từ
nhân, Thiên, Thanh văn, Duyên giác, Bồ tát đến Phật
thừa. Do đó, lời Phật dạy là kho tàng tri thức giác ngộ vĩ
đại, bình đẳng, không hề có sự ngăn cách, giới hạn trên
phương diện nghiên cứu, tu tập. Nhà Bác học vật lý người
Mỹ gốc Đức tên là Albert Eistien (1879-1955) đã từng
khẳng định những câu nói nổi tiếng bất hủ rằng: “Tôn
giáo của tương lai sẽ là một tôn giáo toàn cầu, vượt lên
trên mọi thần linh, giáo điều và thần học. Tôn giáo ấy
phải bao quát cả phương diện tự nhiên lẫn siêu nhiên, đặt
trên căn bản của ý thức đạo lý, phát xuất từ kinh nghiệm
tổng thể gồm mọi lĩnh vực trên trong cái nhất thể đầy đủ ý
nghĩa. Phật giáo sẽ đáp ứng được các điều kiện đó" (The
religion of the future will be a cosmic religion. It would
transcend a person God and avoid dogmas and theology.
Covering both the natural and the spiritual, it should be
7
based on a religious sence, arising from the experience of
all things, natural and spiritual, as a meaningful unity.
Buddhism answers this description).
"Nếu có một tôn giáo nào đương đầu với các nhu cầu của
khoa học hiện đại thì đó là Phật giáo. Phật giáo không cần
xét lại quan điểm của mình để cập nhật hóa với những
khám phá mới của khoa học. Phật giáo không cần phải từ
bỏ quan điểm của mình để xu hướng theo khoa học, vì
Phật giáo bao hàm cả khoa học cũng như vượt qua khoa
học" (If there is any religion that would cope with modern
scientific needs, it would be Buddhism. Buddhism
requires no revision to keep it up to date with recent
scientific finding. Buddhism need no surrender its view to
science, becauseit embrances science as well as goes
beyond science). (Collected famous quotes from Albert
Einstein. http://rescomp,stanford,edu/~ cheshire/ Einstein
quotes.htm).
#3, Phật Giáo truyền vào nước Mỹ:
Theo nhiều nguồn tư liệu lịch sử cho biết rằng: Phật Giáo
chính thức truyền vào Hoa Kỳ vào cuối thế kỷ 19 do sự
nổ lực truyền giáo của nam Phật tử người Mỹ tên là
Henry Steel Olcott và nữ Phật tử người Nga tê là Petrova
Blavatsky. Tuy nhiên, mãi đến đầu năm 1960 thì Phật
8
Giáo mới thật sự phát triển và gây ảnh hưởng sâu rộng
trong xã hội nước Mỹ. Sự tiếp nối và phát triển đó là nhờ
có nhiều nhà truyền giáo từ Á Châu sang, chẳng hạn như
Đại Sư Suzuki người Nhật, Lạt Ma Thubten Yeshe, ngài
Kalu Pinpuche người Tây Tạng, Hòa Thượng Tuyên Hóa
người Trung Hoa, Hòa Thượng Thiên Ân, Thiền Sư Nhất
Hạnh người Việt Nam…Hiện nay chúng ta thấy nhiều
tông phái Phật giáo như hệ Nguyên thủy, hệ phát triển,
Kim Cương thừa đang cùng tồn tại, phát triển và ảnh
hưởng rộng rãi trong xã hội Mỹ. Ngoài những lĩnh vực xã
hội ra, Phật Giáo còn đi thẳng vào những môi trường học
đường ở Mỹ. Có nhiều Giáo sư đã nghiên cứu Phật học
toàn thời gian để giảng dạy cho sinh viên hoặc viết những
tác phẩm Phật học rất sâu sắc, logic, khoa học giúp cho
nền tảng Phật giáo mang đậm nhiều dấu ấn tốt và khởi sắc
nơi chốn học đường ở Mỹ. (tóm lược vài ý trong bài viết:
Phật Giáo tại Hoa Kỳ - Thượng Tọa Nguyên Tạng - trang
nhà Quảng Đức).
Người Việt tỵ nạn di cư đến Hoa Kỳ bắt đầu từ giữa
những năm thập niên bảy mươi của thế kỷ trước và hiện
nay hầu như người Việt có mặt ở khắp tất cả các tiểu bang
trên đất nước Hoa Kỳ. Ở đâu có người Việt sinh sống thì
ở đó có những sinh hoạt tín ngưỡng, đặc biệt sự xây dựng
và phát triển chùa chiền, tự viện Phật giáo của người Việt
9
tại xứ Mỹ thật đáng kể. Nếu đứng về phương diện số
lượng chùa Việt tại xứ Mỹ thì dĩ nhiên là người đệ tử Phật
ai cũng vui mừng, tán thán và niệm ân những bậc tiền bối
hữu công đi trước cũng như trong hiện tại đã tạo dựng
nhiều cơ sở vật chất để truyền bá Phật Pháp. Bên cạnh
những thành quả đáng mừng này; không ít các bậc tôn
đức chứng minh, lãnh đạo, tu sĩ Phật Giáo, cư sĩ Phật tử
xưa nay đều có những khao khát, hoài bảo, những trăn
trở, ưu tư, ước vọng về hướng đi của Phật Giáo Việt Nam
tại xứ sở Hoa Kỳ này.
#4, Hiện trạng Phật Giáo Việt Nam tại Mỹ:
Ngoài những ngôi Chùa, Tu Viện hoặc trung tâm tu học
có tổ chức gia đình Phật tử hay những chương trình sinh
hoạt cho giới trẻ ra thì chúng ta thấy hầu hết những người
đến tham dự tu học, tụng kinh, niệm Phật, nghe pháp, làm
công quả… ở các đạo tràng đều là các vị cao niên lớn
tuổi. Trong khi đó, thế hệ của những người trẻ hoặc là
sinh ra hoặc là lớn lên, trưởng thành tại đất nước Hoa Kỳ
thì lực lượng này chưa thực sự đông đảo trong tổ chức
sinh hoạt Phật Giáo (một tổ chức lớn mạnh cần phải hội
đủ cả hai yếu tố: số lượng và chất lượng). Thế hệ này là
những thế hệ không nằm trong độ tuổi của những em bé
theo ông bà cha mẹ đến chùa lúc bé thơ, đồng thời họ
10
cũng không phải là thế hệ của độ tuổi xế chiều mà họ là
những người thuộc thế hệ đang sống trong giai đoạn tràn
đầy nhựa sống, vui tươi, lý tưởng nhưng cũng không ít áp
lực, gian nan, thử thách, phức tạp. Hoa Kỳ và một vài
nước tiêu biểu ở Âu Châu là những quốc gia văn minh,
tiến bộ, hùng mạnh trên thế giới nhưng ở đó không phải
không có những bất an, khủng hoảng, bế tắc từ trong tâm
hồn của từng cá nhân cho đến gia đình, xã hội. Biết bao
nhiêu vấn đề đang đặt ra trước mắt thế hệ người trẻ mà họ
phải bận tâm, chẳng hạn như vấn đề vợ chồng con cái,
chuyện cơm áo gạo tiền, công ăn việc làm thay đổi thất
thường cho đến những vấn đề về môi trường, truyền
thông quảng cáo, về các mối quan hệ xã hội và những
cạm bẫy đang cuốn hút họ đắm say vào sự hưởng thụ tiện
nghi vật chất một cách thái quá. Đây là những vấn đề thực
tế mà họ phải đối diện hằng ngày.
Vậy thì thế hệ trẻ này họ tìm thấy được điều gì nơi chốn
chùa chiền, tự viện, trung tâm tu học Phật giáo để giúp họ
vừa giải quyết được những vấn đề thực tế cuộc sống mà
vừa là cơ hội để họ nuôi dưỡng đời sống tâm linh, gìn giữ
gia phong tổ ấm, con cái của họ nơi đất khách quê người?
Đến chùa họ sẽ học và áp dụng được những gì cho sự tồn
tại và hướng đến tương lai của họ?
11
Lẽ dĩ nhiên là không ai có thể đáp ứng, làm hài lòng hết
được tất cả mọi nhu cầu, mong muốn cho ai ngay cả
người thân trong gia đình. Nhưng nếu chùa viện không
nắm được thời cơ, không kịp thời định hướng cho sự phát
triển Phật Pháp thì chùa viện không còn là môi trường
sinh hoạt lý tưởng để thế hệ trẻ nói riêng này gởi gắm tâm
hồn của họ vào đó được. Một khi ngôi chùa không phát
huy được vai trò của ngôi chùa trong nhiều sứ mệnh, ngôi
chùa không giúp được thế hệ trẻ (giới trung niên) những
nhu cầu thiết thực, cấp bách của cuộc sống, không thân
cận gần gũi với họ thì họ đành phải xuôi theo chuyến tàu
của cuộc đời và rất dễ dàng, nhanh chóng để họ đi tìm
niềm tin nơi tôn giáo khác.
#5, chia sẻ vài gợi ý nhỏ về định hướng:
- Hành trì vẫn là vấn đề then chốt trong sự tồn vong
của các đạo tràng. Ngoài hai thời công phu sáng tối,
ngoài những bản kinh và văn Sám Hối mà xưa nay
Chùa Viện Phật Giáo Bắc Tông trì tụng hằng ngày,
các Chùa Viện Phật Giáo cần phải nổ lực phát huy
thế mạnh tiềm năng bên trong của mình nhiều hơn
nữa. Đó là đưa những bản Kinh có giá trị giáo dục
cao, có khả năng trị liệu chuyển hóa, có tính thiết
thực hiện tại mà Đức Phật đã giảng dạy cho rất nhiều
12
thành phần từ vua quan cho đến nông dân, từ giới
tăng sĩ xuất gia cho đến giới cư sĩ tại gia… vào các
thời khóa tụng niệm, các chương trình hướng dẫn
Phật tử để họ tiếp cận và cảm nhận sự phong phú của
lời Phật dạy. Những nguồn tài liệu này hầu như được
tìm thấy rất nhiều trong kinh tạng Pali đã được đức
Phật dạy rất phong phú cho nhiều đối tượng từ thời
ngài còn tại thế mà cho đến nó vẫn còn mới tinh như
ánh nắng ban mai khi mặt trời ló dạng để giúp người
học Phật chữa lành những vết thương tâm hồn và
mang lại niềm an vui phúc lạc khi áp dụng đúng tiến
trình (khế cơ, khế lý). Ví dụ, trẻ em mà được học
những bài học về lòng tôn kính Tam bảo, hiếu thảo
ông bà cha mẹ; lòng thương yêu muôn loài, giúp đỡ
người nghèo khổ; bài học về cách trân quý những giá
trị nhiệm mầu mà các cháu đang có trong đời sống;
bài học về tính khiêm hạ, biết lắng nghe, tính kiên
nhẫn, về lòng tự tin, về cách tự lập…thì lời Phật dạy
chẳng khác nào như những dòng nước mát cam lồ
rưới vào trái tim các em để rồi những nền tảng tâm
linh đó là món ăn tinh thần vô giá luôn nuôi dưỡng,
bảo hộ và nâng cánh các em đi vào đời bằng đôi chân
vững vàng, đầy nghị lực, niềm tin yêu cuộc sống.
Người lãnh đạo trí thức mà được tiếp nhận những lời
13
Phật dạy về phương thức hộ quốc an dân, phát triển
xã hội, ổn định quốc gia thì chẳng khác nào “như mù
tối mà được mắt sáng, nghèo nàn mà được vàng
ngọc” (Kinh Di Giáo). Giới trẻ khi mới bước vào đời
mà được học hỏi, trau dồi, rèn luyện về những kỹ
năng chuyên môn, những kỹ năng sống tích cực; học
cách biết chịu đựng, nổ lực vươn lên trên mọi khó
khăn, thử thách; biết học tập theo những tấm gương
sáng, biết chia sẻ, biết gieo trồng, tưới tẩm những hạt
giống xuất phát từ Bồ Đề tâm (trải lòng thương yêu
muôn loài và hướng về con đường thành tựu quả
Phật) để rồi những hoa trái ngọt ngào trong cuộc sống
luôn đón chào thì lời Đức Phật dạy quả thật là kim
chỉ nam định hướng cho giới trẻ trong mọi nẻo đường
và từng giai đoạn xây dựng sự nghiệp. Các cặp vợ
chồng mà được tư vấn, thực tập những nguyên tắc
sống chung; học cách gìn giữ mái ấm gia đình; học
cách nhường nhịn, tương kính nhau; học cách ý thức
được rằng hạnh phúc không phải là vấn đề cá nhân để
mỗi thành viên trong gia đình đều là nhân vật chính,
đều có trách nhiệm như nhau nhằm xây dựng đời
sống hạnh phúc, thành công thì lời Phật dạy quả là
hướng đi chính xác cho cuộc sống hôn nhân gia đình.
Tất cả những nội dung liệt kê đại khái trên đây nếu
14
được soạn thảo (tập hợp nhiều nguồn lực trí tuệ Phật
giáo) theo từng chủ đề có hệ thống, học thuật, chọn
lọc và thuyết phục (từ tiếng Việt, chuyển ngữ sang
những ngôn ngữ khác, đặc biệt là tiếng Anh) để làm
tư liệu giảng dạy, làm giáo trình hướng dẫn, tu tập
cho nhiều đạo tràng thì không những người con Phật
Việt được hưởng tinh hoa pháp bảo vô giá mà người
dân bản xứ (người Mỹ) và các sắc dân trên thế giới
(người nước ngoài đang sống tại Mỹ - có tấm lòng
quan quan tâm đến Phật Giáo) cũng được lợi lạc
không thể nghĩ bàn. Khi có giáo trình song ngữ Anh
– Việt với những nội dung tương đối tốt này, các Phật
tử giỏi về trình độ Anh ngữ sẽ có rất nhiều môi
trường trợ giúp chư Tăng, Ni trong việc giảng dạy,
chia sẻ Phật Pháp.
- Các chùa viện có tổ chức sinh hoạt Gia đình Phật tử
thì các chư vị Tăng, Ni trụ trì trú xứ đó nên quan tâm
đặc biệt đến nội dung hướng dẫn, sinh hoạt của tổ
chức này. Vào những năm giữa thập niên từ 1930 –
1950 (từ Phật tử đồng ấu đến gia đình Phật hóa phổ
đến đoàn Phật học đức dục đến gia đình Phật tử), các
vị cư sĩ tiền bối (Bác Sĩ Tâm Minh Lê Đình Thám là
người đứng đầu tổng hợp và sáng lập tổ chức gia đình
Phật tử) muốn xây dựng lý tưởng đạo pháp và dân tộc
15
hùng mạnh trong hàng ngũ thanh niên trí thức đặt
niềm tin chơn chánh nơi Tam Bảo cũng như để chống
lại sự đồng hóa nền văn hóa ngoại lai cùng với việc
khắc phục hiện trạng đạo đức suy đồi với lối sống
buông thả của đa số thanh niên chạy theo trào lưu
Tây hóa thời bấy giờ nên các chư vị đã dày công thiết
lập nên tổ chức gia đình Phật tử. Như vậy, tổ chức
gia đình Phật tử là môi trường sinh hoạt tốt để đào
tạo thế hệ trẻ trở thành những con người hữu dụng
giúp ích cho đời sống cá nhân, đời sống tập thể và
xây dựng xã hội theo tinh thần Phật Giáo. Những
mầm non tương lai của Phật Pháp xuất thân từ gia
đình Phật tử mà sau này các vị đó đã trở thành những
bậc xuất trần thượng sĩ cũng không ít trong lịch sử
Phật Giáo Việt Nam trong vài thập niên trở lại đây.
Nội dung các huynh trưởng được học tập, truyền trao
cho các em đoàn sinh nên chú trọng về mặt thực tiễn,
sinh động, súc tích, mang tính cập nhật, thời đại dựa
trên nền tảng giáo lý gốc mà không quá sa đà vào
những lý thuyết kinh viện bởi vì có những triết lý quá
cao siêu, học mà không bao giờ thực hành được ngay
cả những vị xuất gia cả một cuộc đời tu tập còn chưa
thể dám khẳng định về những trải nghiệm tâm linh đó
huống gì là Phật tử. Nếu gia đình Phật tử vừa được
16
học những nền tảng rất căn bản cho đến mở rộng,
chuyên sâu mà vừa tham dự thêm các chương trình tu
học, thực nghiệm do các chư vị Tăng, Ni hướng dẫn
thì gia đình Phật tử đó sẽ có rất nhiều chất liệu tươi
mát trong đời sống đạo. Bên cạnh được học hỏi từ
các anh chị trưởng, được sự giáo dưỡng của chư vị
Tăng, Ni qua nhiều bài học đạo lý vô cùng ý nghĩa,
hổ trợ cho việc học tập tại trường lớp, xây dựng
tương lai tươi sáng; các em lại vừa có sân chơi lành
mạnh trong tổ chức thì các em sẽ không buồn bả,
chán nản với tổ chức mà các em đang tham dự. Môi
trường cuộc sống bên ngoài có quá nhiều thú vui lôi
cuốn, hấp dẫn; tổ chức gia đình Phật tử hay các tổ
chức hướng dẫn giới trẻ Phật Giáo không kịp thời và
nhanh chóng tìm hướng đi cho thích hợp cho mình để
gia tăng chất - số lượng tín đồ thì chẳng khác nào
mình có sẳn kim cương ngọc báu trong nhà mình mà
mình không nhận thấy được nó và không đem ra sử
dụng. Trên đời này không có cái gì là trễ, là muộn, là
tuyệt vọng; vấn đề là chúng ta có đủ tầm nhìn để thấy
được tổng quan của từng câu chuyện để rồi những
tâm hồn cao thượng, những bậc cao minh thức giả,
những người đệ tử chân thành, nhiệt huyết của Đức
Phật cùng khởi xướng, cùng bắt tay vào thực hiện
17
những sứ mệnh thiêng liêng này thì đó quả là phúc
báu lớn lao cho Phật Giáo chúng ta.
- Khi nền văn minh khoa học khai sáng và phát triển
thì Thiên Chúa giáo không còn là chỗ đứng duy nhất
ở Âu Châu, từ đó niềm tin vào Thiên Chúa cũng ngày
càng giảm thiểu, nhiều người bỏ đạo và không đi nhà
thờ. Trong khi đó, đạo Tin Lành đã và đang đầu tư
nhiều thời gian, công sức để nghiên cứu cặn kẻ tâm
lý từng địa phương, vùng miền, văn hóa tập quán…
nhằm truyền bá đức tin Thiên Chúa. Thế hệ trẻ Á
Châu là những miếng mồi ngon, Châu Á là mảnh đất
mầu mở để các giáo phái này tìm cách thuyết phục,
cải đạo những con người mới lớn lên đi theo con
đường của họ mà chính thế hệ trẻ này cũng rất khó để
phân biệt được đâu là chánh đâu là tà. Các thế hệ trẻ
bị bỏ rơi, đói khát sự thương yêu từ trong gia đình
hay họ chưa được hướng dẫn theo niềm tin tôn giáo
nào mà nay họ được các giáo phái này quan tâm, an
ủi, động viên, khuyến khích, (thậm chí nhồi sọ, tẩy
não về tư tưởng cuồng nhiệt, mù quáng trong niềm
tin tôn giáo) thì cũng giống như những người đang
trôi dạt trên biển cả mà có tấm phao để bám vào thì
họ đành phải ôm nó mà không còn sự lựa chọn nào
khác. Nam Hàn là một nước Phật Giáo rất thịnh hành
18
trong quá khứ nhưng giờ đây các giáo phái thuộc Tin
lành đã hầu như chiếm ngự đất nước này. Được biết,
khi hỏi đến Phật Giáo thì có nhiều người Hàn Quốc
cho hay rằng: các Chùa Phật Giáo rất là đẹp, uy nghi,
cổ kính nhưng chủ trương của các nhà Sư là muốn
thanh tịnh, an nhàn nên phần lớn các Chùa đều nằm
vị trí trên núi cao, xa hẳn phố thị. Hơn nữa, người
dân không có nhiều thời gian mà khi đến sinh hoạt tại
Chùa Phật Giáo thì Kinh điển quá dài, triết lý cao
siêu, họ không có khả năng hiểu được. Trong khi đó,
Kinh của Tin lành được chọn lọc theo ngôn ngữ hiện
đại, gọn gàng, đơn giản, dễ hiểu, dễ đi vào lòng
người. Người Tin lành họ biết lặn lội tìm đến những
ngỏ ngách của người dân, họ biết người dân muốn gì,
đang cần điều gì, họ hiểu tâm lý, họ chia sẻ nổi niềm,
họ biết lắng nghe, đồng hành cho nên họ đã “vặn
trúng đài, đá trúng lưới, đánh trúng huyệt” của người
dân và thế là Phật Giáo từ vị trí đa số trở thành thiểu
số ở xứ sở Kim chi này. Đây là bài học vô cùng thấm
thía để giới Phật Giáo tham khảo nhằm nhìn lại và
vạch ra những hướng đi đích thực cho sự phát triển
nền Phật Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ.
#5, đúc kết:
19
Chư vị Thầy Tổ thế hệ đi trước đã từng nói: “Phật Giáo
Việt Nam còn là dân tộc Việt Nam còn, tiếng Việt còn là
nền văn hóa Việt Nam vẫn còn”. Tạo dựng những ngôi tự
viện, trung tâm tu học để đào tạo những con người có
phẩm chất đời sống và năng lực trí tuệ nhằm góp phần
vào sự ổn định, xây dựng và phát triển cho xã hội nước
Mỹ nói riêng, cho nền hòa bình thế giới nói chung, cho sự
nghiệp bảo tồn nền văn hóa Phật Giáo là mục tiêu cao
quý, ý nghĩa, cần thiết và vô cùng cấp bách của Tăng – tín
đồ Phật Giáo người Việt Nam đang làm việc, sinh sống
tại Mỹ. Người Việt định cư nơi đất khách quê người mà
đứng vững được đã là điều khó, xây dựng được một ngôi
chùa còn khó hơn, đem hình ảnh ngôi chùa, đem giáo
pháp Phật dạy vào trong trái tim của mọi người để họ gởi
gắm tâm hồn họ vào đó lại là điều vô cùng khó khăn. Tuy
vậy, hàng tứ chúng đệ tử Phật mà có nhiều chư vị có tầm
nhìn xa thấy rộng, có tâm huyết, năng động dấn thân vào
sự nghiệp hoằng hóa, gìn giữ thế hệ trẻ Phật Giáo, truyền
trao ngọn đèn Chánh Pháp thì Phật Giáo Việt Nam tại
nước Mỹ nói riêng, Phật Giáo trên thế giới nói chung luôn
thể hiện được tinh thần nhập thế tích cực của mình, luôn
nhận được sự ủng hộ của mọi tầng lớp trong xã hội, luôn
đóng vai trò gìn giữ nền đạo đức thực thụ và thay thế Đức
Phật đem đến cho cuộc đời niềm an lạc hạnh phúc mà
20
Kinh tạng đã ghi lại sự tán dương ngài: “Một người, này
các Tỷ kheo, khi xuất hiện ở đời, đem lại hạnh phúc và an
lạc cho số đông, vì lợi ích, vì hạnh phúc, vì an lạc cho chư
Thiên và loài người. Một người ấy là ai? Chính là Thế
Tôn, bậc A la hán, Chánh đẳng giác.”
