Bài "Hai sắc thái tâm" của Cô gơi nhớ trong con một kỹ niệm. (Mời đọc bài "Hai sắc thái Tâm" của Ni sư Triệt Như).
Ngày ấy, sau 75, vào năm thứ ba đại học thì chúng con phải theo học một khóa gọi là "huấn luyện quân sự" kéo dài 2 tuần. Thời gian này, sinh viên được hướng dẫn các kỹ thuật bắn cùng cách tháo lắp súng. Hôm đó một anh bạn ngẫu hứng đề nghị con cùng thi xem ai làm nhanh hơn. Con đồng ý và ... wow!, không ngờ lại thắng anh ta. Một anh khác tình nguyện nhảy vào thi và ... cũng chịu thua. Thế là 3, rồi 4 anh con trai lần lượt vào thử sức.
Khi bạn bè trong lớp đông đảo kéo tới xem thì con bắt đầu khớp. Con nghe tiếng tim mình đập nhanh trong lồng ngực. Con còn nhớ rõ, khi đó cứ mỗi lần trước một "cuộc chiến" là con hít vào một hơi dài và tự nhủ mình "Có thua cũng không sao!", rồi thế là bình tĩnh mà thi đấu. Mà lạ thật, với tâm thái bình tĩnh, con thong thả trong từng động tác, và y như rằng, cứ mỗi lần bàn tay con dập vào báng súng kêu cái "cách" - thao tác cuối cùng, thì tiếng vỗ tay rào lên. Wow! Mình thắng!
Sau khi chiến thắng tất cả "đối thủ", con ngẫm nghĩ lại và tự nhận ra "Sao mỗi lần thi, đầu óc mình bặt im, không mảy may suy nghĩ điều gì cả?". Rồi con tự kết luận rằng "khi mình thanh thản, không quá đặt nặng chuyện thành bại, có thua cũng không sao, thì tâm bình tĩnh nên dễ thành công hơn".
Nay đọc bài Cô viết "Có sự khác biệt giữa hai sắc thái tâm của mình. Khi làm một việc gì đòi hỏi kỹ năng nhanh nhẹn khéo léo, nghệ thuật sáng tạo, thì phải làm với tâm thanh thản, trống rỗng, an vui, khi đó cái Biết sẽ sắc bén và chính xác, khách quan", thì con hiểu ra. Ngày ấy mình thi với tâm thanh thản, trống rỗng nên kết quả là cái Biết sắc bén với thao tác chính xác. Ngày ấy mình thi với tâm bặt niệm, không ráng sức cố gắng nên kết quả là cái Biết khách quan với thao tác chuẩn mực.
Ngày ấy, có lẽ nỗi lo lắng bị quê mặt với cô bạn gái nên đã khiến anh nào cũng thua. Chính khi các dây thần kinh giao cảm phải tập trung cao độ nên đã khiến anh nào cũng đầu hàng. Khi không đặt nặng chuyện thành bại, thì mình dễ thắng. Khi tâm thanh thản làm việc, thì mình dễ thành công.
Trong cuộc sống, khi ta làm việc gì với cái tâm bình thường, có chú ý, có cố gắng, cẩn thận, thì kết quả cũng tốt, nhưng chỉ trong mức độ bình thường, không có gì đặc biệt. Nhưng khi ta hành xử với tâm thanh thản, an vui, trống rỗng thì cái Biết không lời tác động đối giao cảm, nên tiết ra những chất sinh hóa học Acetylcholine, Dopamin, Serotonin, Melatonin, Endorphine, làm cho mình cảm thấy thân nhẹ nhàng, tâm vui vẻ, phấn khởi, hăng hái hoạt động, từ đó có thể đạt được những kết quả bất ngờ ngoài mong đợi.
Cuộc đời là một trường đua. Con người đua nhau kiếm tiền, rượt tình, chạy theo danh vọng. Ai cứ nhắm mắt cắm đầu chạy càng nhanh thì càng dễ trợt đường ở các ngã quẹo cua. Người khôn ngoan là người bình tĩnh, thận trọng trong từng hành động. Nhưng người trí tuệ là người biết không quá đặt nặng thứ gì trong cuộc đời. Được thì tốt, không được cũng không sao!
Đời người tóm gọn trong 4 chữ "sanh lão bệnh tử". Sanh thì đã lỡ có mặt rồi. Lão thì có còn trẻ nữa đâu? Bệnh thì lai rai ai cũng có. Thế thì, giờ có tử ... cũng không sao!
Tu tập là giữ cho tâm mình luôn thanh thản. Thân khỏe tâm an. Tâm an là không còn phân biệt. Thắng cũng được, mà thua cũng không sao ! Có cũng được, mà mất cũng không sao!
Thế thì ... sống cũng được, mà chết cũng không sao!
Hãy chuẩn bị cho mình ngày ra đi nhẹ nhàng, bạn nhé!
Như Chiếu