"Nhà độc tài vĩ đại" (The Great Dictator - công chiếu năm 1940) là bộ phim khôi hài của Charlie Chaplin, dám thẳng thắn cười nhạo, chế giễu Hitler. Trong bộ phim nầy Chaplin giữ tới 5 vai trò chính bao gồm Đạo diễn, Biên kịch, Diễn viên chính, Nhà sản xuất và Nhà soạn nhạc, đồng thời đây cũng là một trong những bộ phim được sản xuất tại chính studio của Chaplin. Trong phim, Chaplin đóng cùng lúc hai vai, tên độc tài Adenoid Hynkel, nhân vật rõ ràng lấy hình mẫu từ Hitler (kể cả bộ ria mép), và người thợ cạo gốc Do Thái bị bọn Nazi hành hạ. Người thợ cạo bị nhận diện nhầm là nhà độc tài vĩ đại và được mời lên khán đài để đọc một bài diễn văn được phát đi khắp thế giới. Trong vị thế một nhà độc tài vĩ đại bất đắc dĩ, ông thợ cạo bắt đầu bài diễn văn của ông với vẻ do dự, nhưng càng diễn đạt tư tưởng thì ông càng trở nên lưu loát, quyết liệt và thuyết phục hơn. Và bài diễn văn trong phim được trình diễn một cách tuyệt vời bởi thiên tài Charlie Chaplin, trở thành một trong những diễn văn hay nhất mọi thời đại. Bài diễn văn như sau:
Tôi xin lỗi. Tôi không muốn làm hoàng đế, đó không phải là điều tôi muốn. Tôi không muốn thống trị ai, cũng chẳng muốn chinh phục bất kỳ ai. Nếu như có thể, tôi muốn mình sẽ giúp được bất kỳ ai, dù cho đó là người Do thái hoặc người Cơ đốc giáo, là những người da đen hoặc da trắng.
Chúng ta cần phải giúp đỡ lẫn nhau, làm người cần phải như vậy. Chúng ta cần phải tạo dựng hạnh phúc cho mình trên cơ sở hạnh phúc của người khác chứ không phải là trên sự đau khổ của người khác. Chúng ta không nên thù hằn lẫn nhau, khinh miệt nhau.
Trên thế giới này có đủ chỗ cho tất cả chúng ta sống. Trái đất rất hào phóng, nó sẽ cung cấp cho chúng ta đầy đủ đồ ăn thức uống.
Con đường sống có thể sẽ tự do, sẽ tươi đẹp, nhưng chỉ đáng tiếc rằng chúng ta đã mất phương hướng. Lòng tham đã đầu độc linh hồn của mỗi con người, nó xây dựng lên những lô cốt của sự thù hận trên toàn thế giới, cưỡng ép chúng ta bước vào con đường của sự đau khổ, tiến hành tàn sát lẫn nhau. Chúng ta phát triển nhanh, nhưng chúng ta đang rời xa chính mình. Máy móc đáng lẽ được sinh ra để làm ra của cải vật chất, nhưng ngược lại đem đến cho chúng ta sự đói khổ. Chúng ta có tri thức nên chúng ta đã nhìn thấu mọi thứ. Chúng ta học được cách để trở nên thông minh hơn nhưng ngược lại chúng ta cũng trở nên tàn nhẫn và vô tình hơn. Chúng ta dùng đầu óc của mình quá nhiều, mà dùng quá ít tình cảm, cái chúng ta đang cần có không phải là máy móc mà là nhân tính. Cái chúng ta đang cần không phải là sự khôn ngoan mà là lòng nhân từ, sự ấm áp tình người. Khi thiếu những thứ đó, con người sẽ trở nên hung bạo và như thế mọi thứ sẽ bị chúng ta hủy diệt.
Máy bay và vô tuyến điện đã thu hẹp khoảng cách giữa chúng ta. Bản chất của những thứ đó là nhằm phát huy những bản chất tốt đẹp của con người, khiến cho con người trên thế giới này yêu thương nhau hơn, khiến cho chúng ta đoàn kết hơn. Giờ đây, có hàng triệu người trên thế giới đang nghe thấy những điều tôi nói, hàng vạn đàn ông, phụ nữ, trẻ nhỏ đang là những người chịu khổ dưới chế độ này, một chế độ đã khiến cho con người ta chịu hết mọi khổ ải, một chế độ sẵn sàng tống những người vô tội vào tù. Tôi muốn nói với những người nghe thấy tôi nói rằng: “Đừng tuyệt vọng!” Chúng ta bây giờ đang chịu khổ chẳng qua là do những kẻ sợ sự tiến bộ của nhân loại đang dùng mọi biện pháp cay độc nhằm đáp ứng lòng tham của mình trước khi chúng chính thức biến khỏi trái đất này mà thôi. Sự thù hận của chúng rồi sẽ biến mất, những tên độc tại rồi sẽ chết, quyền lực mà chúng có được từ tay nhân dân sẽ về lại với nhân dân. Chỉ cần chúng ta không sợ hãi, chắc chắn tự do sẽ không bao giờ biến mất.
Hỡi các chiến sỹ, các bạn đang bán mình cho những tên ác thú, bọn chúng coi thường các bạn, nô dịch các bạn, thống trị các bạn, chúng buộc các bạn làm những điều, nghĩ những điều mà chúng muốn, không những thế chúng còn ép buộc các bạn có những tình cảm theo ý chúng! Chúng buộc các bạn phải tập luyện, hạn chế mức bồi dưỡng cho các bạn, coi các bạn như những con vật, coi các bạn như thuốc súng. Các bạn đừng làm theo những kẻ đã mất hết nhân tính đó, chúng đều là những tên người máy, chúng có những chiếc đầu của những người máy và có một trái tim cũng bằng máy nốt. Nhưng các bạn thì không phải vậy! Các bạn là những con người! Trong trái tim các bạn có tình yêu chứ không phải là sự thù hận! Chỉ có những kẻ không bao giờ có được tình yêu, những kẻ mất hết tính người mới thù hận người khác!
Hỡi các chiến sỹ! Các bạn đừng chiến đấu vì sự nô dịch! Các bạn hãy chiến đấu cho tự do! Trong Chương 17 của sách thánh Lucađã viết rằng: “Vương quốc của Chúa nằm ngay trong tim (trái tim của các bạn), không phải trong trái tim của một người, của một nhóm người mà là trong tất cả trái tim của mọi người! Trong đó có cả trái tim của bạn. Các bạn chính là nhân dân, những người có sức mạnh - để sáng tạo ra những cỗ máy, để sáng tạo ra hạnh phúc! Các bạn có sức mạnh để tạo nên một cuộc sống tốt đẹp và tự do, làm cho cuộc sống có ý nghĩa hơn. Vậy thì các bạn hãy tạo nên sức mạnh vì nền dân chủ, hãy đoàn kết lại với nhau! Chúng ta hãy cùng nhau đấu tranh để tạo dựng nên một thế giới mới, một thế giới tốt đẹp. Nó sẽ làm cho mỗi người trong chúng ta sẽ có cơ hội, nó khiến cho những người trẻ tuổi có được tiền đồ tươi sáng, còn những người già lại có những thời gian nghỉ ngơi cuối đời an nhàn.
Những tên dã thú đã dùng những lời hứa để hòng lừa bịp giành lấy quyền lực. Nhưng chúng đã nói dối! Chúng chưa bao giờ thực hiện lời hứa của mình, và mãi mãi sẽ là như vậy, chỉ có những tên độc tài mới có hạnh phúc, còn chúng biến những người dân thành ra nô lệ. Bây giờ hãy để chúng ta đấu tranh nhằm xây dựng một thế giới có lý trí hơn. Trên thế giới đó, sự tiến bộ và khoa học sẽ giúp cho tất cả chúng ta đều được hưởng hạnh phúc. Hỡi các chiến sĩ, vì nền dân chủ, chúng ta hãy đoàn kết lại! Hana! Em có nghe thấy anh nói không? Dù cho em đang ở đâu, em hãy ngẩng đầu dậy xem đi! Hãy ngẩng đầu lên mà xem, mây đen đang tan dần, ánh mặt trời đang ló ra! Chúng ta đang dần bước ra khỏi sự đen tối để đi vào một thế giới mới tươi sáng hơn, một thế giới thật đáng yêu. Những con người ở đó sẽ khắc phục lòng tham, sự thù hận, sự tàn nhẫn của mình. Hãy ngẩng đầu lên xem đi Hana. Linh hồn của con người đã được chắp cánh cuối cùng họ cũng sẽ bay lên. Họ bay tới nơi tràn ngập ánh sáng hy vọng. Hãy ngẩng đầu lên hỡi Hana! Hỡi các chiến sĩ! Nhân danh dân chủ, hãy đoàn kết lại!
