Trong cuốn Quy Sơn Cảnh Sách cảnh tỉnh chúng ta về sự vô thường, hãy quay về đường lành giác tỉnh qua câu chuyện ‘Người bị voi dữ đuổi’.
Chuyện kể rằng có người chạy thục mạng vì bị voi điên rượt. Gặp giếng cạn liền nắm vội rễ cây đa tuột xuống. Nào ngờ dưới đáy giếng có ba con rồng đói khát, mắt đỏ rực đang ngước lên phun lửa. Quanh thành giếng lại có ba con rắn độc thè lưỡi nhe nang phà hơi độc. Sợ quá! Chỉ còn trông cậy ở hai sợi dây đa, bám víu tòn teng để tạm sống. Khốn nổi! Sợi giây yếu quá! Khô quá! Sức nặng của người đó trì xuống. Lại oái ăm thay! Lúc đó lại có hai con chuột, một trắng và một đen bên thành giếng cứ thay nhau gặm và nhắm nghiền rễ đa, khiến sợi dây mòn dần, mòn dần… Giữa lúc mạng sống tòn teng, mỏng manh, sắp chết đó, trong lúc bối rối, người ấy ngửa mặt lên trời, bỗng đâu có năm con ong bay qua giếng và để rơi xuống năm giọt mật. Mãi liếm mật ngọt, vị này ngây ngất và khoái chí hưởng thụ, quên hết những sự nguy hiểm, nguy nan đang rình rập quanh mình.
Trong chuyện, voi đuổi là tượng trưng cho sự vô thường bức bách, con người đi đến cái chết. Rễ đa tòn teng trong giếng: Mạng sống mong manh của kiếp người tức kiếp trược. Ba con rồng: tham sân si nung đốt kích thích chúng ta tạo nghiệp. Khi mạng sống đứt là rơi vào ba cõi. Bốn rắn: ổ bịnh hoạn. Chuột đen và trắng: Ngày và đêm trôi qua, sanh mạng mòn dần, cái chết sập đến. Năm giọt mật: mãi say mê liếm mật ngọt lịm của năm dục, năm trần, quên cả nguy nan, lo âu nguy hiểm. Thế nên, vô thường vội vàng, mệnh trong hơi thở, nỗ lực tiến tu, chớ nhàn nhã qua ngày, qua tháng như cá cạn nước còn mong mỏi thú vui gì.
Có một người tù biết ba ngày nữa sẽ bị đưa đi tử hình. Vị thầy vào thăm và hỏi con sẽ làm gì trong những ngày còn lại? Đáp: Con chỉ có một việc là niệm Phật và cầu nguyện cho được vãng sanh về cõi Cực Lạc.
Chúng ta ai cũng phải chết. Đó là cái chắc chắn, nhưng vì không biết được ngày chết (tử thần chưa báo ngày giờ), nên chúng ta cứ nhởn nhơ như cá đang mắc cạn nước mà không biết. Người từ sắp tử hình kia may mắn biết được ngày giờ lìa đời, nên có sự chuẩn bị tư lương một lòng niệm Phật để đi.
(Vòng Luân Hồi, Thích Nữ Giới Hương, NXB Hồng Đức, Tái bản lần thứ 5: 2018)
