TBVĐ- Chiều 18/03/ 2020, Thủ tướng Đức Angela Merkel đã kêu gọi khẩn cấp những
người sống trên đất Đức chung tay chống đại dịch. Bà nói vo trước ống kính truyền hình
nên hơn một tiếng sau tôi mới có văn bản. Vì tầm quan trọng của lời hiệu triệu, tôi dịch
gấp ra tiếng Việt để chúng ta cùng thực hiện. Sau đây là toàn văn lời hiệu triệu:
THƯA TOÀN THỂ ĐỒNG BÀO,
Hiện tại virus Corona đã làm thay đổi đến kịch tính cuộc sống trên đất nước chúng ta. Khái
niệm về sự bình thường, về cuộc sống nơi công cộng, về quan hệ xã hội – tất cả đều bị thách
thức, một sự kiện chưa từng có trước đây.
Trong số các bạn, hàng triệu người không thể đi làm được, trẻ em không thể đến trường hoặc
nhà trẻ, rạp hát, rạp phim cửa hàng phải đóng cửa và có lẽ điều khó khăn nhất là chúng ta
không có được những cuộc gặp gỡ vốn dĩ nó là lẽ đương nhiên. Tất nhiên mỗi người trong
chúng ta trong tình hình này đều đặt ra rất nhiều câu hỏi đầy lo âu, cuộc sống rồi sẽ tiếp tục
như thế nào.
Hôm nay tôi muốn gửi đến các bạn thông điệp một cách bất thường, vì tôi muốn nói với các
bạn: Trên cương vị là Thủ tướng, tôi và các đồng nghiệp trong chính phủ liên bang ra chỉ thị
gì trong tình huống này. Đó là một việc đương nhiên của một nền dân chủ công khai: Chúng
tôi phải có những quyết định chính trị thật rõ ràng minh bạch và giải thích nó. Chúng tôi phải
biện luận cho quyết định của mình để tất cả có thể hiểu và đồng cảm.
Tôi tin tưởng chắc chắn rằng, chúng ta sẽ vượt qua thử thách này, nếu tất cả mọi công dân
thực sự tuân thủ nghĩa vụ của họ.
Cho nên các bạn hãy để tôi trình bày: Tình hình rất nghiêm trọng. Các bạn cũng nên nghiêm
túc nhìn nhận sự việc này. Kể từ ngày nước Đức thống nhất, không, từ Đại chiến thế giới lần
thứ hai, chưa hề có thách thức lớn như thế này đối với đất nước chúng ta, nó bắt tất cả phải
cùng nhau hành động.
Tôi muốn giải thích cho các bạn, chúng ta đang ở đâu trong đại dịch này, chính phủ liên bang
và nhà nước phải làm gì để bảo vệ cộng đồng, để giới hạn những thiệt hại về kinh tế, xã hội
cũng như văn hóa. Nhưng tôi cũng muốn truyền đến các bạn sứ mệnh, tại sao lại cần đến sự
giúp đỡ của các bạn và mỗi một cá nhân riêng lẻ có thể đóng góp được gì.
Trước hết về đại dịch – tất cả những gì tôi nói với các bạn đều là kết quả của những cuộc họp
thường trực giữa chính phủ liên bang với các chuyên gia của viện Robert Koch, các nhà khoa
học và những nhà vi trùng học khác: Toàn thế giới đang tập trung cao độ nghiên cứu, nhưng
vẫn chưa có phác đồ điều trị cụ thể cũng như vắc xin.
Chừng nào chưa có kết quả cụ thể thì chỉ có một phương án duy nhất và đó là sợi chỉ đỏ
xuyên suốt hành động của chúng ta: Phải kìm hãm bớt sự lây lan của virus, kéo dài nhiều
tháng để câu giờ. Đó là thời gian đợi để có thể bào chế ra thuốc kháng và vắc xin. Nhưng đó
cũng là thời gian để những người đã nhiễm bệnh được chăm sóc tốt nhất.
Nước Đức có hệ thống y tế tuyệt vời, có lẽ là một trong những nước y tế tốt nhất thế giới.
Điều đó có thể cho chúng ta niềm tin. Nhưng các bệnh viện của chúng ta sẽ hoàn toàn quá
tải, nếu trong một thời gian rất ngắn nhiều người bị nhiễm nặng virus Corona.
Đó không chỉ đơn thuần là những con số trừu tượng theo thống kê, mà đó chính là bố mẹ, ông
bà hoặc bạn đời của bạn. Họ đều là những người cùng chúng ta sống trong một quần thể, mỗi
con người, mỗi sinh mạng đều quý giá.
Nhân đây trước hết tôi muốn gửi đến tất cả các y bác sĩ, lực lượng chăm sóc hoặc bất cứ ai
phục vụ và làm việc trong các bệnh viện, trong hệ thống y tế của chúng ta. Các bạn đang ở
tuyến đầu của cuộc chiến. Các bạn là những người đầu tiên thấy bệnh nhân và những điều
phức tạp trong việc lây nhiễm. Ngày nào các bạn cũng gặp những ca bệnh mới, các bạn luôn
có mặt vì mạng sống của người khác. Công việc các bạn đang làm thật to lớn, tôi cám ơn các
bạn bằng cả trái tim mình.
Tóm lại: Làm sao để con virus chậm lại trên con đường nó đang hoành hành ở nước Đức. Và
như vậy chúng ta phải hạn chế đến mức tối đa giao tiếp xã hội cũng như cuộc sống nơi công
cộng, coi đó như một yếu tố sống còn. Tất nhiên với tất cả sự nghiêm túc và khả năng định
lượng, bởi vì nhà nước vẫn hoạt động, ngạch cung ứng đương nhiên vẫn tiếp tục bảo đảm và
chúng ta cố gắng bảo đảm các hoạt động kinh tế càng nhiều càng tốt.
Tất cả những điều gây nguy hại cho con người, làm tổn hại đến cá nhân cũng như tập thể
chúng ta phải giảm thiểu.
Chúng ta phải hạn chế người này lây cho người khác ở mức quyết liệt nhất như có thể.
Tôi hoàn toàn biết việc hạn chế này gây ra những hậu quả nghiêm trọng như thế nào: Không
hội họp, không hội chợ trưng bày, không có các sự kiện văn hóa và trước hết đóng cửa trường
học, trường đại học, nhà trẻ, không được chơi trên sân chơi. Tôi hoàn toàn biết việc đóng cửa
này đã được Liên bang và các tiểu bang đã thống nhất, làm tổn thương đến cuộc sống cũng
như những điều đáng lẽ là đương nhiên của nền dân chủ trên đất nước chúng ta. Đó là những
cái ngăn cấm chưa từng có ở CHLB Đức.
Các bạn hãy để cho tôi được nhấn mạnh: Đối với những người như tôi, những người đã từng
đấu tranh không mệt mỏi cho tự do đi lại, thì những quy định hạn chế này chỉ có thể biện luận
là điều bất đắc dĩ, không còn cách nào khác. Trong một thể chế dân chủ những quyết định
như thế này không hề dễ dàng và chỉ có tính tạm thời. Hiện tại không thể bỏ được, chỉ vì mục
đích cứu người.
Chính vì thế từ đầu tuần đến giờ việc kiểm soát biên giới và hạn chế nhập cảnh đối với một số
nước láng giềng quan trọng đã có hiệu lực.
Đối với nền kinh tế, các hãng lớn cũng như các xí nghiệp nhỏ, các cửa hàng, quán ăn, người
làm nghề tự do thì đây là thời kỳ rất khó khăn. Những tuần tiếp theo còn khó khăn hơn. Tôi
hứa với các bạn: Chính phủ liên bang sẽ làm tất cả những gì trong khả năng cho phép để
giảm bới hậu quả kinh tế và trước hết là giữ được chỗ làm việc.
Chúng tôi sẽ làm hết sức mình để giúp đỡ các doanh nghiệp và người lao động vượt qua thử
thách to lớn này.
Tất cả có thể tin tưởng rằng, việc cung cấp lương thực thực phẩm sẽ được bảo đảm mọi lúc
mọi nơi. Nếu một ngày trên giá không còn hàng thì sẽ được cung cấp ngay để bù lại.
Tôi muốn nói với những người đi siêu thị một điều: Dự trữ cũng là điều dễ hiểu như từ trước
đến giờ vẫn xảy ra. Nhưng phải có chừng mực. Tồn trữ cứ làm như là không bao giờ có lại
nữa thì thật vô nghĩa và còn mang ý nghĩa ích kỷ không nghĩ đến người khác.
Các bạn cũng để cho tôi cám ơn những người mà từ trước đến giờ hiếm khi được nhận lời
cảm tạ. Trong những ngày này, ai thu ngân hoặc bầy hàng lên giá trong các siêu thị thì đó là
những người thực sự vất vả. Cám ơn vì các bạn luôn làm việc vì đồng bào và đúng nghĩa là
để giữ cho cửa hàng hoạt động.
Và bây giờ tôi nói đến vấn đề mà tôi cho là khẩn cấp nhất: Tất cả các biện pháp nhà nước
đưa ra sẽ thất bại nếu chúng ta không có một phương thức hiệu quả chống lại sự lây lan rất
nhanh của con Virus: Đó chính là chúng ta. Con Virus tấn công không phân biệt ai nên tất cả
mỗi cá nhân đều phải góp sức. Điều đầu tiên chúng ta phải nhìn nhận thật nghiêm túc là đánh
giá vấn đề chính hôm nay là gì. Không hoảng loạn, nhưng cũng đừng có những lúc nghĩ rằng,
anh này hay chị kia làm sao bị được. Không ai được đứng ngoài cuộc. Tất cả phải cố gắng
hết mình.
Đại dịch đã cho chúng ta thấy: Chúng ta tuyệt vời như thế nào nếu ứng xử đầy trách nhiệm
với người khác, và qua đó hành động chung của chúng ta sẽ bảo vệ sinh mạng của chính
mình, chúng ta sẽ mạnh lên.
Trách nhiệm là của tất cả mọi người. Chúng ta không thụ động thể chấp nhận sự lây lan của
Virus. Chúng ta có một cách chống: Chúng ta phải giữ khoảng cách với nhau. Lời khuyên của
các nhà vi trùng học rất rõ ràng: Không bắt tay nhau, rửa tay thường xuyên và kỹ càng, đứng
cách nhau ít nhất một mét rưỡi và tốt nhất không nên gặp những người lớn tuổi, vì đây là
nhóm người nguy cơ bị nhiễm rất cao.
Tôi biết những điều đòi hỏi của chúng tôi gây phiền nhiễu. Chúng tôi muốn đáng lẽ trong
những thời điểm khốn khó này con người phải gần gũi nhau hơn. Chúng tôi cũng biết sự ấm
cúng giữa người với người là gần nhau hay được tiếp xúc với nhau. Nhưng hiện tại, làm
ngược lại mới là đúng. Tất cả phải thực sự hiểu điều này: Trong lúc này giữ khoảng cánh với
nhau là là trách nhiệm lo giữ cho nhau.
Thăm nhau với ý tốt, những chuyến đi không phải quá cần thiết đều có thể là những tác nhân
lây bệnh và như vậy đừng để xảy ra. Cũng có lý khi các chuyên gia nói: Ông bà và cháu trong
thời điểm hiện nay không nên gần nhau.
Ai tránh được những cuộc gặp mặt không cần thiết lúc này, tức là đã giúp những người hàng
ngày đang phải chăm sóc các ca nhiễm trong các bệnh viện. Như vậy chúng ta đã cứu mạng
sống của người khác. Đó là điều thực sự khó đối với nhiều người, và không nên sợ: Không ai
sẽ bị bỏ mặc một mình, họ là những người có sự tin tưởng và đòi hỏi chính đáng được chăm
sóc. Như một gia đình, với trách nhiệm xã hội, chúng ta sẽ tìm hình thức khác để giúp nhau.
Ngay từ bây giờ đã có nhiều hình thức sáng tạo để kháng lại con Virus và hậu quả xã hội của
nó. Bây giờ đã có những cháu thu Podcast (hình và âm thanh) gửi cho ông bà để họ không
cảm thấy cô đơn.
Tất cả chúng ta phải tìm cách để thể hiện cảm xúc và tình cảm: Dùng Skype, điên thoại, thư
điện tử và có thể lại viết thư. Bưu điện cũng sẵn sàng chuyển thư. Bây giờ người ta đã nghe
đến những ví dụ tuyệt vời về giúp đỡ những người lớn tuổi, không thể tự đi mua sắm được.
Tôi tin tưởng chắc chắn rằng sẽ còn nhiều những việc đáng nói khác. Là một cộng đồng xã
hội, chúng ta sẽ thể hiện việc không bỏ rơi một ai, không để ai cô độc.
Tôi kêu gọi các bạn: Các bạn hãy giữ nghiêm những quy định có hiệu lực trong thời gian này.
Chính phủ sẽ liên tục kiểm tra để hiệu chỉnh kịp thời và bổ sung những gì cần thiết.
Tình hình thay đổi liên tục, chúng tôi thường xuyên cập nhật và ứng xử phù hợp bằng những
hình thức khác. Trong trường hợp đó, chúng tôi cũng sẽ lý giải rõ ràng.
Chính vì thế tôi cũng xin các bạn: Đừng tin những lời đồn đoán mà hãy tin vào những thông
tin chính thức, được dịch ra nhiều thứ tiếng.
Chúng ta là một thể chế dân chủ, không sống trong sự bắt buộc mà dùng sự chia sẻ kiến thức
cũng như tôn trọng cộng tác. Đây là một nhiệm vụ lịch sử mà chỉ khi sát cánh cùng nhau
chúng ta mới có thể vượt qua.
Tôi tin tưởng chắc chắn rằng, chúng ta sẽ vượt qua cơn khủng hoảng này. Nhưng con số nạn
nhân mất mát như thế nào? Chúng ta phải mất bao nhiêu con người yêu quý? Câu trả lời
phần lớn nằm trong tay chúng ta. Chúng ta quyết tâm cùng nhau hành động. Chúng ta chấp
nhận những hạn chế về tự do vừa đưa ra và đoàn kết bên nhau.
Tình hình rất căng thẳng và chưa biết thế nào.
Điều đó có nghĩa là: Nó phụ thuộc vào tính kỷ cương của mỗi con người, tuân thủ các quy
định và thực hiện nó trong thực tế.
Chúng ta phải thể hiện, dù việc như thế này chưa từng có tiền lệ, chúng ta hành động bằng
trái tim và sự nghiêm túc để cứu người. Tất cả chúng ta đều phải có nghĩa vụ thực hiện,
không có ngoại lệ, không trừ một ai.
Hãy chú ý đến sức khỏe của bạn và người thân.
Cám ơn các bạn!
Người dịch: Nguyễn Thế Tuyền (Berlin)
