Với những người bình thường, gặp một tên trộm là việc chẳng vui vẻ gì. Thế nhưng, đối với các bậc Thánh nhân, gặp một tên trộm lại là một điều thú vị.
Câu chuyện cảm hóa những tên trộm dưới đây của các trí giả mang đến cho chúng ta thật nhiều cảm xúc.
Bồ Tát Long Thọ và tên trộm
Khi Bồ Tát Long Thọ tu hành, cuộc sống của ông vô cùng giản dị, gia sản duy nhất chỉ là một cái bát. Nhưng ông lại là thiên tài với trí tuệ vô song, ngay đến cả đức vua cao quý, hoàng hậu hay những người có địa vị, quyền lực đều là học trò của ông.
Có một vị hoàng hậu rất sùng kính Long Thọ, đã đặc biệt làm ra một cái bát kim cương quý giá cho ông. Khi hòa thượng Long Thọ cầm cái bát bằng sứ đến hoàng cung, hoàng hậu nói với ông rằng: “Ta muốn ngài đáp ứng cho ta một việc”.
Long Thọ hòa thượng nói: “Trên người thần chẳng có thứ gì ngoài cái bát này, hoàng hậu muốn thần làm chuyện gì nào?”.
Hoàng hậu nói: “Ta chính là muốn cái bát đó”.
Ông nói: “Vâng, vậy mời người nhận lấy nó”.
Hoàng hậu lại nói: “Vẫn chưa hết, ta muốn đổi cho ngài cái bát của ta, hãy nhận lấy cái bát này”. Hòa thượng đáp: “Không vấn đề gì, bát nào cũng được”.
Ông hoàn toàn không biết rằng hoàng hậu đã ngầm đưa cho mình một cái bát bằng vàng quý giá. Trên đường trở về, ông dừng chân tại một ngôi miếu đổ nát. Trước đó, có một tên trộm đã phát hiện chiếc bát quý giá quý giá trên tay hòa thượng Long Thọ, liền bám theo ông đi vào trong miếu.
Ngôi miếu chỉ còn lại 4 vách tường, không có mái che, mọi thứ hoang tàn đổ nát. Trên bức tường có một cánh cửa sổ, và tên trộm trốn ở bên ngoài thám thính. Anh ta biết rằng các nhà sư Phật giáo mỗi ngày chỉ ăn một bữa, liền tính toán: “Đợi đến khi ông ta ăn no ngủ say, mình có thể ra tay, đó là thời điểm thích hợp nhất. Hơn nữa, ngôi miếu này đã hoang phế nhiều năm, một bóng người cũng không có, quả là thuận lợi”.
Sau khi hòa thượng Long Thọ ăn no liền ném cái bát ra ngoài cửa sổ ngay chỗ tên trộm đang ẩn nấp. Tên trộm không thể tin vào mắt mình: “Sao lại có loại người như thế này? Ăn no rồi lại vứt cái bát quý giá này đi, hay là cái bát này không có giá trị gì?”. Thế là tên trộm đứng dậy hỏi: “Tôi có thể vào hỏi ông mấy điều được không?”.
Hòa thượng Long Thọ nói: “Chàng trai, để dẫn cậu vào đây, ta đã phải ném cái bát ra đó! Cậu vào đi, cái bát đó ta cho cậu, nên cậu không phải là tên trộm, nó là món quà của ta.
Ta là một người nghèo không có gì ngoài cái bát này, ta cũng biết rằng mình không thể giữ nó được lâu, bởi vì khi ngủ cũng sẽ có người lấy mất. Cậu đã không ngại phiền phức mà đi theo ta từ thủ phủ về đây, ta sớm đã biết điều đó rồi. Thời tiết mùa hè rất nóng, xin đừng từ chối món quà của ta!”.
Tên trộm nói: “Ông thật kỳ lạ, ông không biết cái bát này rất quý giá sao?”.
Hòa thượng Long Thọ nói: “Sau khi ta lĩnh ngộ được chân lý cuộc đời thì những điều khác đều không còn giá trị nữa rồi!”.
Tên trộm nhìn Long Thọ và nói: “Vậy xin ông hãy nói cho tôi biết, ông đã lĩnh ngộ được chân lý gì mà còn giá trị hơn chiếc bát vàng này vậy?”.
Hòa thượng Long Thọ đáp: “Một điều rất đơn giản!”
Tên trộm nói: “Trước khi ông nói ra hãy để tôi giới thiệu, tôi là một tên trộm nổi tiếng”.
Hòa thượng nói: “Ai mà không như thế chứ, đừng quan tâm đến những thứ vụn vặt đó! Bởi vì con người sinh ra đều tay trắng, về sau lại có được rất nhiều thứ từ những người khác, nên tất cả mọi người đều là tên trộm, cho nên đừng lo lắng.
Dù cậu làm gì cũng không thành vấn đề, chỉ cần làm tốt là được, và cần nhớ kỹ: Khi cậu ăn cắp đồ của người khác, cậu hãy nghĩ đến cảm thụ của họ. Nếu cậu không thể cân nhắc đến cảm xúc của người khác, vậy đừng ăn cắp nó. Chỉ có nguyên tắc đơn giản vậy thôi!”.
Tên trộm nói: “Điều này quá dễ dàng. Nhưng sau này liệu tôi có thể gặp lại ông không?”.
Hòa thượng Long Thọ nói: “Ta sẽ ở lại đây hơn 10 ngày. Thời gian này cậu đều có thể đến, nhưng trước tiên cậu hãy làm theo những gì mà ta đã nói”.
Tên trộm đã thử điều này trong mười ngày, và anh ta thấy rằng đó là việc làm khó nhất trên đời. Có những lúc muốn trộm đồ, nhưng khi nghĩ tới cảm giác của người khác, thì ham muốn ăn trộm đồ của anh ta lại tan biến đi. Ngay cả khi anh ta vào ăn cắp trong cung điện, lúc mở ra những ngăn tủ đầy vàng bạc châu báu khiến anh ta không suy nghĩ gì hết, nhưng anh ta lại nhớ tới lời hứa, nên đành không trộm đồ nữa.
Cuối cùng, anh ta không trộm một thứ gì, liền đến gặp hòa thượng Long Thọ và nói: “Cuộc sống của tôi đã bị ông đảo lộn hết rồi. Bây giờ tôi không thể ăn cắp bất cứ thứ gì hết”.
Long Thọ đáp: “Vấn đề là ở cậu chứ không phải ở ta. Nếu cậu muốn quay trở lại nghề cũ, thì hãy quên đi cảm giác của mình”.
Tên trộm lại nói: “Nhưng những khoảnh khắc đó rất quý giá. Cả đời tôi chưa bao giờ được tự do như hôm nay, yên ổn, an tĩnh, vui vẻ, kể cả những vật báu trong vương quốc cũng không thể so sánh được.
Bây giờ thì tôi đã hiểu ra ý nghĩa trong câu nói ‘sau khi hiểu được chân lý thì những điều khác đều không có giá trị’ của ông rồi. Tôi đã nếm được hương vị của nước cam lộ, và tôi nghĩ ông mỗi thời mỗi khắc đều đang đắm mình trong đó rồi. Ông có thể nhận tôi làm đệ tử và cho tôi đi theo được không?”.
Hòa thượng Long Thọ nói: “Quả thực mỗi thời mỗi khắc ta đều tham ngộ chân lý. Lúc đầu khi cậu đi theo, ta đã muốn cảm hóa để cậu trở thành đệ tử của ta rồi. Lúc đó, cậu muốn trộm cái bát vàng của ta, nhưng ta lại muốn giữ tâm cậu ở lại. Việc làm của chúng ta ngẫu nhiên nhưng lại trùng hợp thần kỳ”.
Thiền sư tặng tên trộm vầng trăng sáng
Thiền sư Lương Khoan ngoài việc ra ngoài truyền bá Phật Pháp, thì ngày thường ông ở trong một túp lều tranh dưới chân núi, cuộc sống vô cùng giản dị.
Một buổi tối khi đi thiền hành trở về, thiền sư nhìn thấy một tên trộm đang chiếu cố túp lều tranh của mình nhưng tìm không được vật gì cả. Ngài bèn cởi chiếc áo ngoài đang mặc trên người và đứng ngoài cửa đợi tên trộm ra, vì ngài sợ làm kinh động tên trộm.
Tên trộm vừa quay ra thì gặp thiền sư, trong lúc tên trộm hốt hoảng vị thiền sư liền nói: “Anh bạn! Đường sá xa xôi vất vả lên núi thăm tôi, tôi không đành lòng để anh về tay không, đêm khuya rồi, khoác chiếc áo này mà về cho đỡ lạnh”. Nói xong ngài cầm chiếc áo khoác lên thân tên trộm. Tên trộm xấu hổ, cúi đầu rồi chạy thẳng xuống núi không dám nhìn lại.
Thiền sư nhìn dáng tên trộm khuất dần trong núi rừng mờ mịt, không ngừng thương cảm nói: “Thật đáng thương, tôi muốn tặng cho anh cả vầng trăng để chiếu sáng con đường cho anh xuống núi”.
Vài hôm sau, khi thiền sư thức dậy, ngài nhìn thấy chiếc áo mà mình khoác lên thân tên trộm mấy hôm trước đó được xếp rất ngay ngắn đặt trước cổng, thiền sư vui vẻ nói: “Cuối cùng thì ta cũng đã tặng anh ta cả vầng trăng sáng rồi”.
Hòa thượng Thất Lý gặp tên trộm
Hòa thượng Thất Lý đang ngồi thiền trong thiền đường thì đột nhiên có một tên cướp xuất hiện cầm một con dao vừa sáng vừa sắc chĩa vào lưng hòa thượng, nói:“Nhanh đưa toàn bộ số tiền trong tủ ra đây, nếu không, ta sẽ lấy cái mạng già này của ông!”.
Hòa thượng Thất Lý nói: “Trong tủ không có tiền, tiền trong ngăn kéo. Anh hãy tự đi lấy, nhưng nhớ chừa lại một ít vì gạo đã hết rồi, nếu không thì ngày mai tôi phải nhịn đói”.
Thế nhưng tên cướp đã lấy tất cả số tiền. Khi anh ta vừa ra khỏi cửa thì hòa thượng Thất Lý nói: “Nhận được thứ gì của người khác thì anh cũng nên nói lời cảm ơn chứ!”.
“Cảm ơn” – Tên cướp nói xong liền cảm thấy bối rối. Anh ta sững sờ một lúc rồi mới nhớ ra rằng mình không nên lấy hết số tiền này, liền để lại một ít vào ngăn kéo.
Sau đó, tên cướp đã bị quan phủ bắt được. Theo lời khai của tên cướp, nha dịch đưa anh ta đến chùa để gặp hòa thượng Thất Lý.
Nha dịch hỏi: “Vài ngày trước, có phải tên cướp này đến đây lấy tiền không?”.
Hòa thượng Thất Lý nói: “Không phải anh ta lấy tiền của tôi mà là tôi đã đưa cho anh ta. Khi anh ta rời đi, anh ta đã nói cảm ơn tôi rồi”.
Tên cướp đã xúc động bởi sự khoan dung của hòa thượng Thất Lý, chỉ thấy anh ta cắn chặt môi, bật khóc và rời đi.
Sau khi hết hạn tù, anh ta lập tức đi gặp hòa thượng Thất Lý và xin được làm đệ tử của ông, nhưng hòa thượng Thất Lý không đồng ý. Anh ta lại quỳ gối ba ngày liên tiếp, cuối cùng cũng được hòa thượng Thất Lý đã thu nạp làm đệ tử.
