Để thấy ra bản chất thực của thế gian thì càng trải qua nhiều khổ đau chừng nào càng dễ thấy rõ mọi sự đều biến đổi vô thường, không bao giờ như ý và trên đời không có gì thật sự là ta và của ta cả.
Thấy được như vậy gọi là thấy bản chất vô thường, khổ, vô ngã của đời sống, và nhờ thấy như vậy mới không còn nương tựa bám víu bất kỳ điều gì ở đời, tất cả chỉ là tạm bợ, là vô thường không có gì bền vững.
Để nội tâm được thanh tịnh thì phải nhờ chịu đựng sóng gió, trải bao thăng trầm chìm nổi mới phát huy được lòng nhẫn nại, cảm thông, thương yêu, dung thứ và buông xả. Có như thế nội tâm mới an bình thanh tịnh và trong sáng được.
Đức Phật nói là ai chịu đựng được thiệt thòi trên thế gian này thì sẽ sớm trở về với nội tâm thanh tịnh trong sáng.
Giống như vàng, ngọc hoặc kim cương khi còn trong cát, trong đá, trong quặng thì chẳng thấy có giá trị gì, nhưng nhờ đem nung đốt, mài giũa, đục đẽo, khắc chạm thành một tác phẩm nghệ thuật thì mới thấy quý giá tuyệt vời.
Những khổ đau cũng vậy, có thể giúp con người trưởng thành với nhiều bản lãnh hơn, với sức chịu đựng cao hơn và một nội tâm vững vàng, thanh thản hơn.
Có lẽ vì con chưa thấy ra giá trị của những nỗi khổ đau bất hạnh ấy nên con mới buồn phiền than oán. Nhưng một khi con đã thấy rõ giá trị của đau khổ thì con sẽ thấy khổ đau đã giúp con mạnh mẽ hơn, giác ngộ được bản thân mình và cuộc sống.
Nói tóm lại, qua khổ đau con sẽ thấy ra được những điều lợi ích cơ bản sau đây:
- Trả được nghiệp cũ mà mình đã tạo trong vô lượng kiếp vô minh ái dục.
- Học được nguyên lý vận hành nhân quả duyên báo của nghiệp.
- Có lòng nhẫn nại, cảm thông, bao dung, hỷ xả v.v…
- Trở về với tự tánh không chạy theo ngoại tướng, hay nói cho dễ hiểu là trở về với chính mình không lệ thuộc vào người khác hay hoàn cảnh bên ngoài.
- Nội tâm thanh tịnh và thấy rõ bản chất của vạn pháp (pháp tánh).
Vậy con nên trở về sống trọn vẹn với chính mình, để hoàn thành sứ mạng khám phá sự thật ngay nơi thực tại thân tâm và đời sống, đừng mất thời gian hối tiếc quá khứ, đừng mong cầu tương lai hay bất cứ điều gì ở bên ngoài.
Phật dạy trong Hạnh Phúc Kinh rằng:
Khi xúc chạm việc đời
Tâm không động, không sầu,
Tự tại và vô nhiễm
Là phúc lành cao thượng.
Trong cuộc đời đầy tính chất vô thường, khổ đau, vô ngã này, chúng ta hãy tự mình vượt qua để tìm thấy những chân lý cao thượng mà đức Phật đã dạy.
