’Khi một ngôi sao đốt cháy hết nhiên liệu, nó có thể bắt đầu quá trình suy sụp. Đối
với những ngôi sao nhỏ, có khối lượng bé hơn 3 lần khối lượng Mặt Trời, lõi mới
sinh ra sẽ là một sao neutron hoặc một sao lùn trắng. Nhưng khi một ngôi sao lớn
hơn suy sụp, nó sẽ co lại để tiến đến tạo thành một lỗ đen sao.
Các lỗ đen sinh ra bởi sự suy sụp của các ngôi sao đơn lẻ sẽ tương đối nhỏ, nhưng
lại vô cùng đậm đặc. Mỗi một vật thể như vậy sẽ đóng gói hơn 3 lần khối lượng
Mặt Trời vào một kích thước chỉ tương đương một thành phố. Những lỗ đen này
hút bụi và khí từ các khu vực xung quanh chúng và tăng dần kích thước.” (Vật lý
thiên văn ).
***
Theo tinh thần nhà Phật: “tam thế duy tâm, vạn pháp duy thức” nghĩa là ba thời
quá khứ, hiện tại vị lai đều do tâm tưởng, mọi sự vật vô hình cũng như hữu hình
đều do thức biến. Duy thức tam thạp tụng viết:
“ Do giả thuyết ngã pháp
Hữu chủng chủng tướng chuyển
Bỉ y thức sở biến
Thử năng biến duy tam.”
Nghĩa là, Ta và ngoài cái ta đều là giả, cái này có thì cái kia có, trùng trùng duyên
khởi. Cái này hay cái kia đều là sở biến và năng biến của thức.chúng gồm có
ba…Dị Thục Thức, Tư Lượng Thức và Liễu Biệt Cảnh Thức. (Dị Thục Thức) tức
là A Lại Da Thức chứa tất cả hạt giống và quả báo. (Tư Lượng Thức) tức là Mạt-na
thức là thức phân biệt, so sánh, chấp ngã.(Liễu Biệt Cảnh Thức) tức là Tiền ngũ
thức và Ý thức.
BỒ Tát Thế Thân vào năm (316-396CN), Tổ thứ 21 của Thiền tông Ấn Độ, sống
vào thế kỷ thứ IV sau Công nguyên. Để giác ngộ đại chúng vượt ra khỏi chấp có và
không, chấp ta và người; cho mọi sự mọi vật đều là có, từ đó sanh ra vọng tưởng,
thất tình lục dục, Tổ đã phân tích chi ly trạng thức của chúng sanh. Một khi hiện
hữu đối diện với vạn pháp do nhân quá khứ hiện hành, để thoát khỏi mọi chấp
tướng và tánh, hành giả nhìn đời như cởi ngựa xem hoa, vì chủng tánh của A lại da
thức là vô ký; do khởi ý niệm phán đoán, phân tách, chấp trước của Mạt na thức
nên kẹt vào vọng tưởng có và không, ta và người, chính vì thế sanh oán ghét hận
thù, thương nhớ…tạo thành hạt giống tiếp diễn trôi lăn trong sáu cõi. Người phật
tử chuyên sâu vào pháp hành, hiểu rõ đạo lý của tánh không, sống đúng tinh thần
trung đạo thì làm gì hận thù, oán ghét xúc phạm nhau bằng những lời lẽ khó nghe,
đưa đến hành động oan trái. Thái độ, ngôn ngữ của một người biểu lộ bản chất,
nhân cách của người đó, người phật tử không thể có những cái không nên có của
phàm nhân.
***
Do huân tập những tư tường không tốt, cuốn hút vào tập khí âm, lâu dần như vòng
nước xoáy hay lỗ đen vũ trụ, vừa có hấp lực của nghiệp thức tạo thêm hạt giống
xấu mới, vừa tung ra những khí chất ô nhiễm vào từ trường chung quanh, vì thế có
câu – gần mực thì đen, gần đèn thì sáng. Phật giáo có tứ nhiếp pháp: “bố thí, ái
ngữ, lợi hành, đồng sự”; tuy chỉ là sự tướng trong cung cách hành xử, nhưng đó là
căn bản vừa tịnh hóa thân tâm, vừa cảm hóa mọi người.Nếu hành động bố thí mà
lời nói thiếu tôn trọng thì người nhận sẽ không vui, mà bố thí là một trong những
cách cứu khổ ban vui của Phật dạy. Làm lợi cho chúng sanh, cùng chung công việc
với mọi người để giáo hóa họ, mà hành động thô lỗ, lời nói khó nghe, thà là đừng
mang danh một phật tử.Tâm hoan hỷ, lòng từ ái, lời dịu ngọt có mất gì cho ta, lại
giúp ta thêm tinh tấn sống hạnh vị tha, gieo hạt giống lành vào tâm thức. Ông cha
ta từng dạy – lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. Dùng
lời cay nghiệt cho kẻ khác đau khổ để thỏa mãn lòng ghen tức của mình là gieo
thêm hạt giống oan trái cho nhau. Con chó cho dù đối xử tàn tệ, đánh đập thế nào,
nó vẫn không quên chủ, có người thọ ân ba năm, một chút không vừa lòng là trở
mặt xúc xiểm nặng lời bóng gió, quên cả nghĩa ân. Thế gian vô minh là vậy, người
tự nhận là phật tử, ít ra cuộc sống phải thánh thiện từ hành động đến lời nói,trong
sạch từ ăn uống đến thọ hưởng; không nên phí phạm, lạm dụng của người giúp đỡ.
Dù cho tiền của do mình tạo ra, nếu không có phước nghiệp tiền kiếp thì làm gì có
cái ăn cái mặc sung túc hơn người? Không thiếu người tài giỏi mưu trí mà vẫn
nghèo khổ, thế thì tại sao ta không vun bồi thêm thiện nghiệp? Tài khoản ngân
hàng cứ tiêu xài mà không gửi thêm vào thì chắc chắn sẽ tiêu sạch vốn liếng.
Phước nghiệp cũng thế. Không tiến tu đạo nghiệp giải thoát thì phải bồi đắp phước
nghiệp Nhân Thiên nếu không muốn tương lai sẽ là người nghèo khổ.
***
Lỗ đen vũ trụ cuốn hút mọi vật thể , kể cả ánh sáng đến gần, thì tâm thức đen tối
con người cũng thế, chiêu cảm mọi bản chất xấu, hấp thụ những đạo lý tốt đẹp biến
thành tà tâm do bản chất thiếu lương thiện, ví dụ người dùng tôn giáo để lừa đảo
thế gian, rồi sanh ra tiếp những ý thức hành động của tam nghiệp. “Khi một ngôi
sao đốt cháy hết nhiên liệu, nó có thể bắt đầu quá trình suy sụp”. Khi phước báu
tiêu hao, nghiệp vận sẽ suy sụp như thế, để biến thành hố đen nghiệp lực xoay vần
trong sáu nẽo gọi là luân hồi.
Đi ngược lại mọi cái mà người thế ham thích, ngược dòng cảm xúc, hạn chế ngôn
hành bất thiện là con đường người con Phật phải làm.
MINH MẪN
25/4/2021
