Sức khỏe & Đời sống

Dĩ nhiên, có những bệnh chỉ xảy ra cho phụ nữ mà thôi, thí dụ như các bệnh liên quan đến hệ thống sinh dục của phụ nữ. Phạm vi của bài viết nầy sẽ đề cập đến các bệnh có thể xảy ra cho tất cả mọi người nhưng nhiều hơn ở bên phía phụ nữ. So với đàn ông, cơ thể của người phụ nữ tuy nhỏ nhắn nhưng thật ra bền bỉ hơn, từ chuyện mang nặng đẻ đau, cho đến tuổi thọ trung bình dài hơn. Tuy nhiên, người phụ nữ cũng dễ có những bệnh, so ra ít khi xảy ra cho đàn ông.

Sau đây là một số bệnh tiêu biểu:

1. Bệnh lo âu, sợ hãi (anxiety)

Là con người, ai cũng lo âu. Lo âu là điều không thể tránh khỏi, nhưng khi sự lo âu trở thành thường xuyên, quá độ, có khi vô cớ, làm ảnh hưởng đến đời sống bình thường, tình trạng này gọi là bệnh hay rối loạn sợ hãi.

Theo Bộ Y Tế Hoa Kỳ, khả năng bị rối loạn về lo âu tăng gấp đôi so với đàn ông. Đây là một căn bệnh có thật. Người bị rối loạn về lo âu cần được giúp đỡ để nhận biết căn nguyên và cách đối phó. Tập thiền định là một trong những phương pháp đáp ứng tốt cho vấn đề.

1. Bệnh phiền muộn (depression)

Tương tự như bệnh lo âu, phụ nữ dễ bị phiền muộn gấp hai lần so với đàn ông. Có nhiều lý do dẫn đến phiền muộn kinh niên, nhưng vì sự thay đổi về hormone sinh lý của người phụ nữ khiến cho họ dễ bị phiền muộn hơn.. Ví dụ như khi hành kinh, lúc mang thai, sau khi sanh, và thời kỳ mãn kinh, nguy cơ bị phiền muộn thường tăng cao hơn. Ngoài ra, stress, tiền sử bệnh trong gia đình, đau đớn kinh niên, bệnh tật kinh niên cũng là những yếu tố nguy cơ. Cũng như bệnh lo âu, bệnh phiền muộn có thể chữa trị được..

1. Bệnh xốp xương (osteoporosis)

Trong tình trạng xương bị xốp, xương trở nên yếu hơn và dễ bị gãy. Cao tuổi là nguy cơ chính, càng lớn tuổi càng dễ bị xốp xương, nhưng đàn bà bị nhiều hơn. Ở Mỹ có khoảng 10 triệu người bị bệnh xốp xương và 80% là đàn bà.

Có ba lý do phụ nữ dễ bị xốp xương. Thứ nhất, xương của đàn bà thường nhỏ hơn và mỏng hơn của đàn ông. Thứ hai, mức độxương bị mất, hao mòn tăng cao sau khi nghỉ kinh do mất hormone estrogen. Thứ ba, đàn bà sống lâu hơn đàn ông, vì thọ hơn nên dễ bị xốp xương hơn.

Để giảm nguy cơ bị xốp xương, nên tránh hút thuốc lá hay uống rượu quá độ, tập thể dục thể thao, và ăn thức ăn có nhiều calcium với vitamin D.

1. Ung thư vú

Đàn ông cũng bị ung thư vú nhưng chỉ chiếm 1/100 so với phụ nữ. Hiện nay nguy cơ bị ung thư vú trung bình của phụ nữ vào khoảng 12%.

Một số yếu tố nguy cơ không thể tránh khỏi gồm có tuổi tác và có gene ung thư trong gia đình, nhưng thay đổi nề nếp sống hàng ngày như tăng cường vận động, ăn uống cẩn thận cũng giảm bớt nguy cơ.

1. Tai biến não (stroke)

Bệnh tai biến đột quỵ não xảy ra khi mạch máu tiếp tế cho não bị nghẽn cấp thời, gây tử vong cho đàn bà nhiều hơn là đàn ông.

Một số yếu tố nguy cơ xảy ra cho mọi người, như bị cao huyết áp, cao cholesterol, hút thuốc lá, và có tiền sử bị bệnh tai biến não trong gia đình.

Nhưng một số nguy cơ khác chỉ có trong phụ nữ. Ví dụ như uống thuốc ngừa thai, có thai, dùng hormone sau khi nghỉ kinh, hay thường xuyên bị nhức đầu nửa bên (migraines headache).

1. Bệnh nhức đầu nửa bên (migraines)

Migraines, chứng nhức đầu một bên, là tình trạng nhức đầu dữ dội đi kèm với nôn mửa, dễ bị kích động vì ánh sáng, âm thanh, và làm cho thị giác bị rối loạn. Có khoảng 30 triệu người Mỹ bị bệnh, nhưng đàn bà bị bệnh nhiều hơn.

Nguyên nhân của bệnh nhức đầu này chưa được biết hoàn toàn, nhưng trong phụ nữ, thay đổi về hormone estrogen trong chu kỳ kinh nguyệt có thể châm ngòi cho bệnh phát tác.

1. Bệnh tuyến giáp (thyroid diseases)

Tuyến giáp trạng là một tuyến nhỏ xíu nhưng nhiệm vụ thì to. Tuyến giáp có hình thù như con bướm nằm phía trước cần cổ, tiết ra các hormone kiểm soát dự điều hòa năng lượng và tiêu hóa thực phẩm (metabolism). Đôi khi tuyến giáp sản xuất ra quá nhiều hay quá ít hormone.

Trong trường hợp suy tuyến giáp, hormone sản xuất ra không đủ, gây ra triệu chứng như tăng cân, người lúc nào cũng lạnh, và nhịp tim chậm lại. Ngược lại, bệnh cường tuyến giáp, hormone tăng cao làm cho sụt cân, tim đập nhanh và tay chân run rẩy.

Đàn bà thường dễ bị bệnh về tuyến giáp, trung bình cứ tám phụ nữ thì có một người bị suy hay cường tuyến giáp.

1. Bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu

   Do cấu trúc của hệ thống tiết niệu, phụ nữ dễ bị nhiễm trùng tiết niệu gấp 30 lần so với đàn ông. Lý do vì ống dẫn tiểu ngắn hơn, dễ cho vi trùng xâm nhập. Vi khuẩn gây ra nhiễm trùng nhiều nhất đến từ âm đạo và hậu môn. Vì thế sau khi đi vệ sinh, nên chùi từ trước ra sau thay vì từ sau ra trước.

   Ngoài ra, phụ nữ cũng dễ bị són tiểu gấp hai lần so với đàn ông.

   1. Hội chứng mệt mỏi kinh niên (chronic fatigue syndrome)

   Hội chứng mệt mỏi kinh niên là tình trạng kéo dài gây ra khó ngủ, khó tập trung tư tưởng, nhức mỏi, chóng mặt, và lúc nào cũng mệt cho dù đã thường xuyên nghỉngơi.

   Khả năng bị mệt mỏi kinh niên cao gấp bốn lần so với đàn ông. Người ta vẫn không biết nguyên do nào gây ra bệnh nầy, cho dù nhiều phụ nữ dễ bị triệu chứng sau khi hành kinh hay khi bị stress.

   1. Bệnh vỡ tim “broken heart syndrome”

   Takotsubo cardiomyopathy, còn được gọi là bệnh vỡ tim, xảy ra khi hormone stress làm cho bắp thịt cơ tim bị nhão ra, ngừng co thắt, vì thế tim không bơm máuđược.

   Hội chứng vỡ tim thường xảy ra khi bị stress đột ngột quá độ, ví dụ như cái chết của người thân yêu, tan vỡ cuộc tình, và có thể xảy ra cho người hoàn toàn mạnh khỏe. Theo Hội Tim Mạch Hoa Kỳ, bệnh này xảy ra cho đàn bà nhiều hơn là đàn ông.

   Bệnh tim vỡ có thể gây ra tử vong, nhưng hầu hết bệnh nhân sẽ phục hồi. Triệu chứng của bệnh vỡ tim hơi giống như bị đột quỵ tim. Vì thế nếu có triệu chứng đau ngực, cần phải liên lạc bác sĩ ngay.

   B.S Hồ Ngọc Minh

   __._,_.___