Ông Thông Nguyễn đã để lại vợ và hai con. (Hình: Gofundme)

MONTREAL - Tính đến nay, 22 tháng 6, 2020, Canada đã có hơn 8,400 người thiệt mạng vì coronavirus. Trong số này có ít nhất ba người gốc Việt. Nạn nhân mới nhất là một nam y tá tại Quebec. Ông đã để lại vợ và hai con.

Trong tuần qua, báo điện tử La Press tại Canada đã viết một bản tin bằng tiếng Pháp về sự ra đi vĩnh viễn của ông Thông Nguyễn, 48 tuổi, một y tá được bạn bè thân quen gọi là “Toutou.” Ông mất vì bị nhiễm bệnh Covid-19. Những người trong gia đình ông cũng bị lây bệnh, và hậu quả là mẹ vợ của ông cũng đã mất mạng.

Bản tin của nữ ký giả Caroline Touzin mang tựa đề “Le sacrifice de mon père ne doit pas être oublié” (tạm dịch “Không thể nào quên sự hy sinh của cha tôi”) và đã ghi lời phỏng vấn con trai của ông Thông, anh Olivier Nguyễn, cũng như em gái họ của ông, là một bác sĩ y khoa. Dưới đây là phần lược dịch bản tin của báo La Press được đăng trên trang Công Giáo phanxico.vn.

*
Anh Olivier Nguyễn, 19 tuổi, đã mơ ước có ngày báo cho cha mẹ biết mình được nhận vào trường y khoa. Anh cho biết người cha tận tụy của anh làm việc ca đêm ở bệnh viện Jean-Talon để ban ngày có thể dành nhiều thời giờ hơn cho Olivier và em gái của anh.

Thế nhưng giấc mơ của Olivier đã tan vỡ. Covid-19 đã cướp mất mạng sống của cha anh. Tháng Năm vừa qua, khi Olivier nhận tin báo từ Laval University (trường đại học nghiên cứu dạy bằng tiếng Pháp ở Quebec) thì cha anh đã ở trong tình trạng hôn mê sâu, thân thể bị cắm đủ thứ ống ở phòng chăm sóc đặc biệt ở Trung Tâm Bệnh Viện thuộc Đại học Montréal (CHUM).

Olivier nói thẳng thắn, “Đằng sau các con số thống kê tử vong vì Covid-19, có những con người như cha tôi. Tôi mong xã hội nhận biết sự hy sinh của cha tôi và tất cả những người làm việc trong ngành y tế đã chết trong trận chiến. Chúng ta không thể nào quên họ.”

Ngày 11 tháng 6, sau một tháng ở phòng săn sóc đặc biệt, ông Thông Nguyễn, 48 tuổi đã thua cuộc trong trận chiến với Covid-19. Rất có thể ông đã nhiễm Covid-19 ở phòng cấp cứu bệnh viện Jean-Talon, Montréal nơi ông làm việc suốt 17 năm.

“Toutou,” là tên thân mật các đồng nghiệp gọi ông Thông, đã qua đời ở bệnh viện CHUM, nơi vợ ông đang làm y tá và hai con làm thiện nguyện viên ở đây. Ông sẽ không bao giờ biết con ông đã được nhận vào trường y khoa. Anh Olivier nói trong sự nuối tiếc, “Cha tôi chắc hẳn sẽ rất hãnh diện.”

Cha anh đã thoát khỏi Việt Nam cùng với gia đình khi ông được 3 tuổi. Họ đến định cư ở Montréal. Olivier kể, “Cha tôi dạy chúng tôi, tất cả phải đi qua con đường giáo dục; chỉ có con đường này các con mới khá sau này.”

Trong ca làm việc vào tối cuối cùng, ông đã hãnh diện khi cho các bạn đồng nghiệp xem trên điện thoại thư nhận vào trường dược của con ông, khi đó Olivier chưa nhận tin được vào trường y.

Bà Christine Roch, phụ tá y tá trưởng phòng cấp cứu của bệnh viện Jean-Talon cho biết “gia đình là tất cả đối với ông Thông.” Bà cho biết ông Thông là một nhân viên ngoại hạng, có tâm hồn cao cả và có khả năng lắng nghe đặc biệt. Đối với ông, mọi người đều quan trọng.

Bà nói thêm rằng các “chiến sĩ làm việc ban đêm” của bệnh viện Jean-Talon sẽ không bao giờ quên “nhà vô địch” trong ban “báo động trắng” trong cách ông làm việc “với lòng kiên nhẫn và lòng tốt của ông.” Ông Thông không bao giờ ngần ngại can thiệp khi nghe có báo động trắng - một quy trình khẩn cấp khi cần nhân viên ứng phó ngay lập tức.

Từ đầu nạn dịch, ông sợ bị nhiễm và nhất là nhiễm cho gia đình, khi nào ông cũng tắm trước khi rời bệnh viện. Từ đầu tháng 5 sau khi được chẩn đoán, ông nhanh chóng cách ly với người thân. “Tôi tự cô lập ở phòng ở dưới lầu,” ông từng nhắn tin cho cô y tá đồng nghiệp để cô cười. Hai ngày sau thì ông không còn trả lời tin nhắn.

Một đêm, vợ ông thức dậy để đi vệ sinh, bà nghe tiếng ho ầm ĩ dưới lầu. Chồng bà bị trụy hô hấp nặng. Ông được đưa vào bệnh viện Maisonneuve-Rosemont trước, sau được chuyển qua bệnh viện CHUM, ông được gắn ống thở bằng màng ngoại bào, thường được gọi là ECMO.

Nữ bác sĩ Lan C. Nguyễn, em họ của ông cho biết, các bác sĩ không lo ngại cho tình trạng của ông vì ông còn trẻ và không có bệnh nào khác.

Trong một bức thư gởi cho các đồng nghiệp và nữ Bộ Trưởng Y Tế Danielle McCann của tỉnh bang Quebec về cái chết của ông Thông, bác sĩ Lan Nguyễn viết tóm tắt, “Một ống nội khí quản đưa vào cổ họng, một ống thông từ mũi xuống dạ dày để nuôi ăn, một ống thoát nước tiểu, các ống thông ở mỗi bên, tả lót: đó là khí cụ cuối cùng để đương đầu với Covid-19.”

Bác sĩ Lan Nguyễn kể tiếp, “Thật không may phổi của ông ứ máu; biến chứng nghiêm trọng của Covid-19. Cơ thể của ông không thể chịu đựng các vết thương, những cú gươm đâm của một kẻ thù vô hình.”

Sở dĩ bác sĩ Lan Nguyễn đưa ra các chi tiết vì sợ dân chúng muốn dỡ bỏ lệnh cách ly quá nhanh và qua sớm. Bà nói, “Hãy mang khẩu trang, phải tôn trọng cách ly xã hội để bảo vệ mạng sống.”

Cả gia đình của ông Thông đều bị nhiễm. Cô Aurélie, 16 tuổi nhập viện một tuần vì khó thở trầm trọng. May mắn là em qua khỏi. Nhưng mẹ vợ của ông Thông, 78 tuổi, sống cùng căn nhà hai tầng với ông thì đã không thoát khỏi. Bà chết tại nhà khi cả gia đình cách ly. Bà bị nhồi máu cơ tim, theo biên bản khai tử, họ nghi ngờ do Covid-19 gây ra.

Bác sĩ Lan Nguyễn cho biết lương ông Thông là $3,000 Gia kim một tháng ($2,200 Mỹ kim). Nữ bác sĩ này nói với báo La Presse, “Tôi thấy bất công khi được trả ít lương so với khối lượng công việc và các nguy cơ bị nhiễm kèm theo.”

Bác sĩ Lan Nguyễn nêu các thắc mắc, “Toutou chấp nhận làm thêm giờ phụ trội để có thêm tiền. Có phải vì kiệt sức mà anh bị yếu đi không? Dụng cụ bảo vệ có đầy đủ? Hệ thống đề phòng có đủ để bảo vệ cho những người ở tuyến đầu không?”

Bác sĩ Lan Nguyễn đã nhanh chóng nhận được hồi đáp của bà Bộ Trưởng Y Tế Danielle McCann, “Chúng tôi phải vinh danh tất cả các chiến sĩ đã gục ngã và những người hy sinh mạng sống mình để giúp những người lớn tuổi. Chúng tôi không bao giờ quên họ.” Bà bộ trưởng nói trong lời chia buồn gởi đến gia đình.

Các đồng nghiệp của ông Thông đã có buổi tưởng niệm ông chiều thứ Năm ở công viên bên cạnh bệnh viện Jean-Talon. Bà y tá Christine Roch xúc động nói, “Đại dịch đã chấm dứt. Đúng, con số chết mỗi ngày đã giảm, nhưng mỗi con số này là một con người. Cả một gia đình đau khổ như gia đình ông Thông.”

*

Cô Lan C. Nguyễn đã mở một trang gây quỹ trên mạng Gofundme để giúp gia đình trang trải các chi phí hậu sự với mục tiêu $5,000. Chỉ trong hai ngày, số tiền đóng góp từ hơn 45 người đã vượt trên mức mục tiêu này.

Trước khi ông Thông Nguyễn và mẹ vợ ông qua đời, có ít nhất hai người gốc Việt khác tại Canada cũng đã chết vì coronavirus là bà Bùi Thị Hiệp trên 60 tuổi tại Calgary, tỉnh bang Alberta, và bác sĩ Đào Huy Hào, 44 tuổi, tại Quebec.